Przeglądanie według Temat "person"

Aktualnie wyświetlane 1 - 10 z 10

Dialogue in View of Human Caring
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Jiménez Cataño, Rafael
This paper seeks to explore the elements for an anthropology of dialogue that can be offered through an anthropological deepening of rhetoric. From the attention that is due to the interlocutor as a person, we obtain—in the light of both the philosophy of care and the theory of politeness—a particular approach to the notion of service. This notion, made ambiguous by our modern sensitivity, receives a new reading when it is interpreted in the sense of ‗care‘. In recalling the ancient roots of the notion of person, it is revealing how much the recent relational sociology offers to conceive dialogue as a relational good, a human good that only can be made together. The conditions for reaching this specific approach are recent, even if the fundamental notions (relation, person, service, care) are rather old.
Jaki nauczyciel potrzebny jest współczesnemu rosyjskiemu uczniowi?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Szewczenko, Natasza
Autor analizuje i rozważa stan, kierunki i tendencje modernizacji kształcenia pedagogicznego. W artykule poświęca uwagę źródłom procesów modernizacyjnych, ich adaptowalności w rosyjskim systemie kształcenia. Odnotowuje trudności i sprzeczność zmiany paradygmatu w kształceniu. Zwraca uwagę na konieczność zastosowania interaktywnych metod, nowoczesnych technologii w celu osiągnięcia współczesnego pedagogicznego wykształcenia. Wskazuje cechy dzieci z nowym typem myślenia i zachowania.
Kształtowanie cywilizacji osoby jako warunek bezpieczeństwa człowieka na początku XXI wieku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Bochenek, Krzysztof
Celem artykułu jest zaprezentowanie filozoficznego kontekstu bezpieczeństwa i jego współczesnych zagrożeń, zwłaszcza z punktu widzenia personalizmu. Jednym z wyzwań, jakie stoi przed państwami w ponowoczesnym świecie pozostaje zapewnienie bezpieczeństwa ich obywatelom. Zwykle uwidacznia się tu koncentracja na zagrożeniach o charakterze ogólnie rzecz biorąc militarnym, co skutkuje poszukiwaniem remedium na nie w zwiększeniu potencjału zbrojeniowego. Tymczasem sama kondycja człowieka jako bytu osobowego prowadzić musi do wniosku, iż jedynie kształtowanie cywilizacji ten fakt uwzględniającej daje realną perspektywą nie tylko trwania ludzkości, ale jej rozwoju. Nie sposób myśleć o przyszłości człowieka, jeśli nie wyeliminuje się, a przynajmniej nie zminimalizuje czynników, które jego istnieniu zagrażają. Pozostają dziś nimi: redukcyjna wizja człowieka i związana z nią deprecjacja wartości jego życia, kryzys więzi społecznych, kryzys religijny i wreszcie kryzys moralny uwidaczniający się poprzez relatywizm i konsumpcjonizm. Za niezbyt optymistyczną konstatacją, co do bezpieczeństwa człowieka w świecie stoi przeświadczenie, iż zmiana w tym obszarze wymaga nowego spojrzenia, nie tylko na zagrożenia stojące przed człowiekiem i parametry bezpieczeństwa, ale przede wszystkim na samego człowieka. Zapewnienie w świecie bezpieczeństwa człowiekowi domaga się nie tylko działań o charakterze technicznym, ale i odwołania się do refleksji filozoficznej, w myśl której warunkiem budowania cywilizacji ludzkiej opartej na osobowym ujęciu człowieka i życia społecznego. Dopiero przyznając wszystkim bez wyjątku ludziom status bytu osobowego, będziemy zdolni kształtować braterską cywilizację osób, świadomych swojego statusu, możliwości i aspiracji, zdolnych do dialogu i kooperacji, a nie walki i eksterminacji.
Model badania podmiotowej sfery kultury współczesnej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021-12) Strzelecki, Ryszard
Artykuł zmierza do wyznaczenia modelu badania podmiotowej sfery kultury współczesnej. Dla ustalenia podstaw metodologicznych modelu zostały wykorzystane, zaprezentowane, porównywane, a nawet krytycznie ocenione ważniejsze teorie człowieka (biologistyczna, personalizm liberalistyczny i relacjonistyczny, personalizm tomistyczny – metafizyczny, wojtylański w ramach tzw. antropologii adekwatnej i trynitarny). Celem owej konfrontacji jest wybór teorii ujmującej ontologiczną i aksjologiczną głębię człowieka w sposób zupełny, teorii, która byłaby zarazem zdolna objąć procedurą badawczą wszelkie możliwe wersje podmiotu w różnych sferach kultury współczesnej (w nauce, nurtach ideowych, twórczości). Chodzi o to, aby żaden wariant kulturowego podmiotu nie znalazł się poza badawczym zasięgiem modelu. W największym stopniu warunki te spełnia personalizm trynitarny. Inne teorie i personalizmy w badawczej diagnozie wielorakich podmiotów kultury współczesnej mogą okazać się niewystarczające. Teoria Trójcy Świętej jako podstawa modelu traktowana jest w artykule niekonfesyjnie, wyłącznie w zastosowaniu do metodologii badań osoby ludzkiej.
Nadzieja chrześcijańska w ponowoczesnym świecie (istota – utrata – przywracanie)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Strzelecki, Ryszard
The considerations of the article circulate around the Christian hope, its loss and conditions of restoration. The foundation of these reflections as its source for understanding of hope contained in the Benedict XVII Encyclical Spe salvi. Hope concerns what is given in faith, which is proof of things that will finally come, and therefore hope requires the recognition of two objectivities – now given and eschatological. The next elements of hope are the subject („homo viator”), directed towards Transcendence, tension and effort of the will and participation in the community. Factors of deconstruction may concern one or all elements of the structure of hope. The article discusses the phenomenon of deconstruction of hope in various dimensions of contemporary culture. The final reflection focuses on the restoration of hope. This can be done contrary to the deconstruction way, mainly by regaining the faith. The footing of this turn is the indication of St. Augustine - to believe in God one must first believe in God, that is, among others, to realize the common good, recognize the personal dignity of the man and the transcendent value of human life.
O „podkarpackich” wierszach do braci (w stronę antropologii listu poetyckiego; rekonesans)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022-12) Kuczera-Chachulska Bernadetta
The sketch deals w ith the problems of the poetic letter. During the exemplification of the issue, poems by Julian Przyboś, Cyprian Norwid and Ignacy Krasicki are used. It turns out that important issues can be seen from the perspective of selected, but also deep anthropological problems, arising from the interpretative process. The tools for understanding them are provided by thinkers of post-Husserlian phenomenology, in this case Dietrich von Hildebrand.
Polityczno-prawne inspiracje teologii trynitarnej Tertuliana
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Tomasiewicz, Marcin
Artykuł zmierza do wykazania, iż zaproponowana przez Tertuliana (rzymskiego prawnika i teologa piszącego w pierwszych dekadach III w.) koncepcja Trójcy jest inspirowana myślą polityczną i prawną. Poprzez pojęcie substancji Tertulian kładzie fundament jedności Trójcy. Jednocześnie zaproponowane przez niego wyjaśnienie tej jedności zdradza daleko idące podobieństwo do filozoficznej koncepcji monarchii we wczesnym pryncypacie. Kluczem do rozróżnienia Ojca, Syna i Ducha okazuje się greckie pojęcie ekonomii, które Tertulian oddaje za pomocą łacińskiego słowa dispensatio. Obydwa te terminy bardzo korespondują z pojęciem władzy administracyjnej. Dziedzictwo nauki prawa jest szczególnie widoczne w konstrukcji pojęcia Osoby. Termin persona miał zastosowanie w myśli jurysprudencji. Prawnicza koncepcja osoby odpowiada funkcjonalnemu użyciu tego terminu przez Tertuliana, który starał się w ten sposób oddać zróżnicowanie Osób w ramach jednego Bóstwa.
Prawda człowieka we współczesnej myśli literaturoznawczej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Strzelecki, Ryszard
The article focuses on the truth of a man attested and expressed by a work. It appeals to the theory which announces this objectivist reference of the work to human reality. At the same time, it makes reservations about these theories, which depend on the sense of the work solely on the intentions and interpretative perspective of the researcher. The truth of man in objective theories acquires the fullest interpretation in personalism of contemporary or classical provenance. The first of these – relational and liberalistic – brings the essence of a person to its communion with others, with „you” and with the community. The second – sees this essence in a permanent and irremovable substitutional foundation. It turns out that only the second personalism, based on the metaphysical truth, can stop today’s „inflation” of man. This inflation manifests itself in its supra-personal (in non-human) approach or in the sub-human (sub-human) approach. The first finds support in the negative (apophatic) and non-personal vision of God, which justifies the metaphysical indefiniteness of man. The second one brings the essence of man to his biological background in philosophy and performative theory, and thus questions his personal condition. The opposition between metaphysical personalism and postmodernism defined here confronts man’s truth and its adulteration. The dilemma of humanities depicted here is a manifestation of a wider and fundamental anthropological conflict that permeates contemporary thought and cultural practice. The stake of this conflict is the survival of man – the preservation of his spiritual status and personal dignity.
Spór o status ludzkiego embrionu w kontekście rozważań na temat in vitro
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-06) Franczak, Wiktoria
W artykule wskazano główne kontrowersje, związane z pojęciem embrionu. Wiążą się one ze starciem dwóch koncepcji bioetycznych: świętości życia i nowej etyki jakości życia. Postęp biotechnologiczny w zakresie medycyny stwarza różnorodne możliwości ingerencji lekarzy już w początkowej, embrionalnej fazie życia ludzkiego. Stwarza to wiele dylematów natury moralnoprawnej, stając się przedmiotem sporów w dyskusjach doktrynalnych. Z perspektywy artykułu istotny był problem zdefiniowania istoty człowieczeństwa, w tym również pojęcia „embrion ludzki” - z uwzględnieniem dominujących ujęć: liberalnego (świeckiego) i religijnego (chrześcijańskiego). Kluczowa okazała się więc odpowiedź na pytanie: kim jest człowiek oraz od którego momentu zaczyna się osoba ludzka? Czy embrion jest podmiotem, czy też przedmiotem prawa? Przywołano sposoby definiowania terminu „osoba” w różnych, międzynarodowych aktach prawnych, orzecznictwie i literaturze przedmiotu. Omówiono główne teorie statusu embrionu ludzkiego: koncepcję, na gruncie której embrion traktowany jest jak rzecz, koncepcję przyznającą embrionowi status osoby, oraz koncepcję pośrednią, tzw. „godnościową”. Przedstawiono różne prawne modele ochrony życia ludzkiego Przedmiotem rozważań stało się również zagadnienie zapłodnienia pozaustrojowego in vitro implikowane przyjętym w danym państwie prawnym modelem ochrony życia w jego początkowej (prenatalnej) fazie.
Technika czynnikiem sprawczym przemian cywilizacyjnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Furmanek, Waldemar
Zrozumienie najważniejszych zjawisk, jakie generuje technika, wymaga odniesień do filozofii i etyki. Nie można techniki sprowadzać do utylitarystycznych wymiarów. Jej służebność wiąże się z czynieniem dobra dla człowieka. Stąd wynika potrzeba wprowadzenia dwóch paradygmatów: prymatu człowieka nad techniką i prymatu osoby nad rzeczą.