Przeglądanie według Autor "Perenc, Lidia"

Aktualnie wyświetlane 1 - 15 z 15

Attitudes of students of physiotherapy of the University of Rzeszów towards wearing masks, maintaining social distance, rules of disinfection and vaccination against COVID-19
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Karlik, Sandra; Tokarczyk, Angelika; Kimak, Anna; Kubicz, Dorota; Tabian, Ewelina; Kawa, Karolina; Kijowski, Karol; Tomczyk, Michał; Weron, Przemysław; Mazurkiewicz, Sylwia; Perenc, Lidia
Introduction: The aim of the study was to determine factors differentiating the attitudes of students of physiotherapy of the University of Rzeszow (UR) towards wearing masks, maintaining social distance, disinfection rules and vaccination against COVID-19. Material and methods: The study was conducted among 200 students of physiotherapy of the UR. Men accounted for 31.5%, and women for 68.5%. The mean age was 21.64±1.84 years. The study was based on a questionnaire survey. The dimension of attitudes of students of physiotherapy of the UR towards wearing masks, maintaining social distance, the rules of disinfection and vaccination against COVID-19 was analyzed in the following spheres: knowledge and beliefs (8.27±3.35 points), actions (3.21±1.95 points), a sense of uncertainty (3.6±1.49 points), a sense of agency (2.94 ±1.27 points) and a general attitude (9.6±2.79 points). Statistical testing of Mann-Whitney, Kruskal-Wallis, and Spearman’s rank test was carried out for a statistically significant relationship at p<0.05. Results: Such dimensions as: declared attitudes, knowledge and beliefs based on science, actions and sense of agency were significantly higher in women (p<0.05). The uncertainty dimension was significantly higher in men (p<0.05). The higher the dimension of knowledge and beliefs based on science, the higher the dimension of the declared attitude, actions, sense of agency (R>0), and the lower the dimension of uncertainty (R<0, p<0.05). Conclusions: Gender and dimension of knowledge and beliefs differentiated the attitudes of students of physiotherapy of the UR towards wearing masks, maintaining social distance, the rules of disinfection and vaccination against COVID-19.
Changeableness of selected characteristics of the head in the Rzeszów children and adolescents aged 4 to 18 in during a 35-year period
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Perenc, Lidia; Radochońska, Anna; Błajda, Joanna
Introduction. Over the past decades, anthropometric studies have focused more on secular changes in body height and weight, and less on changes in head features. Meanwhile, changing socio-economic conditions, especially the nutritional status of the human population, support the need to document some of the metric head features in children and adolescents. Aim. The aim of this study was to determine whether there has been changes over time in the morphological development of the head with respect to socio-economic conditions at the turn of the last century on sample population of children and adolescents from Rzeszów. Material and methods. In the years 1978/79, 1993/94, 2003/04 and 2013/14, a total of 9041 Rzeszów children aged 4 to 18 were examined. Anthropometric measurements were based on a technique developed by Martin and Saller. The following features were taken into account: head length and width, morphological face height, maximum face width, nose height and width, and head circumference. The relevant head, face and nose indices were calculated from the measured data. New indices for head circumference have also been proposed. Results. Such changes as head elongation, shortening of morphological face and nose height, and widening of the nose from hyperleptorrhinus to leptorrhinus were found in both sexes. Conclusions. 1. During the past 35 years there have been noticeable changes in the morphological characteristics of the head, face and nose. 2. Further follow-up to the development of head features is recommended.
Changes in body proportions of children and adolescents from Rzeszów during a 35-year period from 1978/79–2013/14
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Perenc, Lidia; Radochońska, Anna; Błajda, Joanna
Introduction. Environmental conditions have been changing over the years and the body’s capacity to adapt affects human development, its growth and typogenesis. Aim. To confirm the secular trend in the population of children and adolescents aged 4 to 18 from Rzeszów in the last 35 years in terms of growing and differentiation body proportions. Materials and methods. In 2013/2014, a total of 1,563 children from Rzeszów were examined. The length of the trunk, the upper limb, the lower limb, the width of the shoulders and the width of the hips were measured and the following indices were calculated: trunk length, upper limb length, lower limb length, inter-limb, hip-shoulder and shoulder width. The data was subjected to statistical analysis and compared to the data collected in 1978/79, 1993/1994 and 2003/2004. Results. During the 35-year period, the following symptoms were observed: elongation of upper and lower limbs in both sexes, increase in shoulder width in boys from 15-18 years of age, and in girls generally in the entire examined age, tendency to decrease in hip width in both sexes in most age classes. Conclusions. The secular trend in the population of children and adolescents aged 4 to 18 from Rzeszów in the last 35 years regarding growth process and differentiating body proportions was confirmed.
Diversification of results of orientating questionnaire of motoric and psycho-social development in regard to the level of educational maturity (school readiness) in prematurely born children
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Perenc, Lidia; Cyran-Grzebyk, Barbara; Zajkiewicz, Katarzyna; Walicka-Cupryś, Katarzyna
Introduction. Currently, one of the most common problems in neonatology is the occurrence of distant consequences of prematurity. In infants, toddlers, and children with special problems, there can be disorders in psychomotor development and in growing, and later also intellectual and cognitive disorders. Pre-school and early-school age is particularly significant in the lives of prematurely born children. In this period, usually beside the stage of somatic growth, there is intensive physical and mental development and intellectual disorders may appear. Aim. Assessment of preterm training in motor skills and psychosocial development Materials and methods. The research group consisted of 61 prematurely born children aged 5-8. Perinatal interviews were collected and basic anthropometric measurements were performed. Results. There is no statistical significance between questionnaire results in particular areas of development, summary, age, gender, subsequent pregnancies, number of fetuses, delivery term and the type of delivery. Conclusions. The Apgar disinfectant scale differentiates the results of the indicative questionnaire on motor development research. The results of the study confirm the prognostic importance of the Apgar scale in terms of development.
Endurance training of the respiratory muscles –literature research
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Perenc, Lidia; Karczmarek-Borowska, Bożenna; Tymczak, Monika
Introduction. In 1976, Leith and Bradley proved that strength and endurance of the respiratory muscles in young healthy volunteers could be successfully trained using respiratory muscle endurance training. In 1992 Urs Boutellier and Christina Spengler’s cooperation resulted in the construction and distribution of SpiroTiger training device. Aim of the study. To analyze available data on monitoring and documenting changes after the respiratory muscles endurance training. Presentation of changes after specific training in the athletes, healthy and chronically ill individuals. Material and methods. Literature Research and the PubMed database analysis using the following keywords: respiratory muscles endurance training, normocapnic hyperventilation, SpiroTiger. Conclusions. Monitoring and documentation of changes in the lung and respiratory muscle function and endurance under the influence of the training can be conducted in a manner consistent with evidence-based medicine. Improved respiratory muscle endurance and ability to perform the effort was observed in the athletes, healthy adults and chronically ill patients under the influence of the training.
Forms of physical activity of the elderly
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Czarnecki, Piotr; Podgórska-Bednarz, Justyna; Perenc, Lidia
Introduction. Physical activity is known to be an important factor influencing health throughout human life. This issue has become crucial for public health due to the aging of the population in both developed and developing countries. Aim. is to present a literature review on the forms of physical activity undertaken by the elderly, as well as on issues related to physical activity and the population aging. Material and methods. The study was prepared on the basis of a review of Polish and foreign literature. The following databases and data sources were used: EBSCO, ScienceDirect and Google Scholar. An additional source of data were the websites of the Central Statistical Office. Strictly defined key phrases were used during the collection of literature. The work has been divided into thematic subsections on the aging of the society, the impact of physical activity on health and the main topic, i.e. forms of physical activity selected by the elderly. Analysis of the literature. The number of elderly people in Polish society has increased by almost 3.7 million over three decades. Therefore, an important topic is prophylaxis aimed at increasing the number of days in good health, largely covering the broadly understood activation of the elderly. The available data indicate that only 12% of elderly people undertake physical activity once a week. The most common form of spending free time actively is walking (as many as 73% of people in this population declare this form of physical activity in one of the presented studies). Conclusion. Organized forms of physical activity are undertaken much less frequently by the analyzed age group mainly due to financial limitations and limited availability of sports infrastructure.
Psychological Responses and Associated Factors during the Initial Stage of the Coronavirus Disease (COVID-19) Epidemic among the Population in Poland - a cross-sectional study
(2021-04-14) Sozański, Bernard; Ćwirlej-Sozańska, Agnieszka; Wiśniowska-Szurlej, Agnieszka; Jurek, Krystian; Górniak, Patryk; Górski, Karol; Englert-Bator, Anna; Perenc, Lidia
Role of selected self-monitoring techniques in treatment of overweight and obesity in adolescents
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Perenc, Lidia; Radochońska, Anna; Zaborniak-Sobczak, Małgorzata
Wstęp. Samokontrola uważana jest obecnie za podstawową metodę stosowaną w profilaktyce oraz terapii otyłości i nadwagi u młodzieży i dorosłych pacjentów. Jej istota polega na bieżącym rejestrowaniu informacji dotyczących rodzaju i ilości spożywanego pokarmu, jego wartości kalorycznej oraz codziennej aktywności fizycznej. Podstawowa rola samokontroli polega na podnoszeniu świadomości pacjenta w odniesieniu do jego zachowań, myśli i emocji wpływających na kontrolę wagi ciała oraz całkowity sukces leczenia. Cel pracy. Celem pracy jest przedstawienie korzyści związanych z zastosowania różnych metod samokontroli w procesie terapii nadwagi i otyłości u młodzieży. Materiał i metoda. Autorzy dokonali systematycznego przeglądu literatury dotyczącej zastosowania samokontroli w przebiegu terapii nadwagi i otyłości ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży. Większość prac objętych przeglądem została opublikowana w XXI wieku. Wyniki. Analiza wybranych badań wykazuje, że samokontrola jest uważana za kluczowy element behawioralnej terapii nadwagi i otyłości u młodzieży. Pozytywne wyniki leczenia zależą od takich czynników, jak systematyczność w rejestrowaniu informacji, stosowanie urządzeń technicznych oraz motywacja prezentowana przez pacjenta. Wniosek. Analizowane prace badawcze, pomimo różnorodności zastosowanych metod, dostarczają empirycznych dowodów na obecność istotnego związku pomiędzy samokontrolą a korzystnymi wynikami terapii nadwagi i otyłości u młodzieży. Istnieje potrzeba prowadzenia badań nad rolą czynników psychologicznych w determinowaniu wyników leczenia tego rodzaju zaburzeń.
Różnorodność genotypowa i fenotypowa w zespole pierścieniowego chromosomu 21
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Perenc, Lidia
Wprowadzenie. Zespół pierścieniowego chromosomu 21 należy do grupy chorób zależnych przede wszystkim od konstytucji genetycznej. Cel. Celem tej pracy jest usystematyzowanie i synteza wiadomości dotyczących różnorodności genotypowej i fenotypowej występującej w tym zespole. Materiał i metoda. Dokonano systematycznego przeglądu najnowszego piśmiennictwa odnoszącego się do etiopatogenezy oraz obrazu klinicznego zespołu pierścieniowego chromosomu 21. Wniosek. Zespół pierścieniowego chromosomu 21 charakteryzuje się zarówno różnorodnością genotypową, jak i fenotypową. U podłoża zespołu leży złożony i przypadkowy proces rearanżacji genomu. Posiada on równocześnie cechy zespołu malformacyjnego i dysplastycznego.
Rozwój otłuszczenia ciała u dzieci i młodzieży z Rzeszowa oraz jego zmienność na przestrzeni 35 lat
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Perenc, Lidia; Radochońska, Anna; Błajda, Joanna
Wstęp. Pozytywnym miernikiem stanu zdrowia jest stopień i rodzaj otłuszczenia ciała. Cel badań. Ocena rozwoju otłuszczenia dzieci i młodzieży, obojga płci, z Rzeszowa, w wieku od 4 do 18 lat oraz jego zmiany w przeciągu ostatnich 35 lat. Materiał i metody. W latach 2013/2014 przebadano łącznie 1563 dzieci z Rzeszowa. Zmierzono grubość trzech fałdów tłuszczowych: nad mięśniem trójgłowym ramienia, w okolicy pępka, pod łopatką, obliczono całkowite otłuszczenie ciała. Dane poddano analizie statystycznej. Porównano do danych zgromadzonych w poprzednich latach: 1978/79, 1993/1994, 2003/2004. Wyniki. Do wieku wczesnoszkolnego przyrosty fałdów skórno tłuszczowych są stabilne. W wieku od 11–12 lat u obojga płci stwierdzono, statystycznie znamienny, większy przyrost fałdów skórno-tłuszczowych nad mięśniem trójgłowym ramienia oraz globalnego otłuszczenia ciała. U chłopców w tym przedziale wiekowym zjawisko to dotyczy fałdu w okolicy pępka, a u dziewcząt podłopatkowego. Od 14 do 15 roku życia u chłopców obserwuje się przyspieszony rozwój fałdu podłopatkowego, a u dziewcząt w okolicy pępka. Obok przyrostów otłuszczenia stwierdzono jego spadki. W okresie pokwitania wartości odchylenia standardowego są najwyższe. Analiza porównawcza wykazała, że w przedziale czasowym 1978/79-2013/14 u chłopców i dziewcząt tendencja wzrostowa otłuszczenia utrzymuje się w przypadku wszystkich zmierzonych fałdów skórno-tłuszczowych. U obu płci w okresie analizowanego 35-lecia utrzymuje się wzrost całkowitego otłuszczenia ciała, natomiast w okresie ostatniego 10-lecia ulega wyhamowaniu. Wnioski. 1. Rozwój otłuszczenia u dzieci i młodzieży z Rzeszowa charakteryzuje się zróżnicowaniem międzypłciowym, dużą zmiennością w okresie pokwitania. 2. W rozwoju otłuszczenia do wieku wczesnoszkolnego obserwowane są stopniowe jego przyrosty, a następnie, nie tylko znamiennie statystycznie przyrosty, ale również spadki (wahania otłuszczenia). 3. Można stwierdzić, że u obu płci w okresie analizowanego 35-lecia utrzymuje się akceleracja otłuszczenia ciała, chociaż w okresie ostatniego 10-lecia ulega ona wyhamowaniu.
Somatic growth in children and adolescents from Rzeszów, aged 4–18, and its variability over the thirty-five year period from 1978/79 to 2013/14
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Perenc, Lidia; Radochońska, Anna; Błajda, Joanna
Introduction. Changes occurring over the years in environmental conditions and in organism’s adaptability contribute to changes in the human morphological and functional phenotype. Purpose of the study. Assessment of progress in body weight, body height, chest circumference, as well as Quetelet II (BMI), Rohrer, and Marty indexes in children and adolescents from Rzeszów, aged 4-18, and changes in the period of the recent 35 years. Material and methods. The total of 1,563 children from Rzeszów were examined in 2013/2014. Measurements were carried out to identify body weight, body height, chest circumference; based on that Quetelet II, Rohrer, and Marty indexes were calculated. Results. The findings, presented in tables and figures, have been interpreted. Conclusions. Somatic growth in the examined population is consistent with generally recognized regularities. The secular trend continues in the period of 35 years. It is impossible to make an explicit claim regarding stabilization of growth during the last 10 years.
Speech development delay in autism spectrum disorder – the perspective of using the “Talk To Me” speech therapy application
(Publishing Office of the University of Rzeszow, 2023-12) Warmbier, Wojciech A.; Perenc, Lidia; Piwoński, Paweł; Podgórska-Bednarz, Justyna
Introduction and aim. The paper aims to present the prospects of using the „Talk To Me” application in the case of a child with this neurodevelopmental disorder. Description of the case. The subject of the study was a 53-month-old boy who did not communicate verbally, but behaved forcefully. A child underwent a speech therapy using the „Talk To Me” application for a period of 12 weeks. The scale of acquiring language skills in the field of communication competence was used to monitor the progress of therapy. In the analyzed period, a decrease in the score on the scale from 23 to 15 points was observed, which means a result indicating an improvement in the communication sphere. The use of a newly developed therapeutic tool was an important motivational factor and, in the opinion of the boy’s mother, significantly influenced the progress in therapy, which had not been observed before using a conventional approach. Conclusion. The „Talk To Me” application is a therapeutic tool with potential effectiveness in the case of speech delays in children with autism spectrum disorder, and it is also compatible with behavioral therapy, a widely used therapeutic method with proven effectiveness in autism spectrum disorder.
The factors discriminating the results of screening test aimed at detection of scoliosis and detection of flexibility disorders in group of preterm children at the beginning of school age
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Piwoński, Paweł; Perenc, Lidia; Walicka-Cupryś, Katarzyna; Zajkiewicz, Katarzyna; Rachwał, Maciej; Drzał-Grabiec, Justyna; Przygoda, Łukasz; Cyran-Grzebyk, Barbara; Hudáková, Zuzana; Czarnecki, Piotr
Introduction. The threshold of compulsory schooling for prematurely born children is of particular importance. It’s a period of intense physical development which may increase the risk of scoliosis. Aim. The aim of this research is to determine whether age, gender, BMI value and selected elements of perinatal interview discriminate the results of screening test aimed at detection of scoliosis and flexibility disorders in group of preterm children at the beginning of school age. Material and methods. The study population consisted of 61 preterm children aged 5–8 years. The study included perinatal interview, BMI assessment, screening tests to detect scoliosis and flexibility. Results. Statistically significant dependence was obtained between age and normal and abnormal results of the screening test aimed at detection of scoliosis and between the result of the screening test for detecting flexibility disorders and: age, number of foetuses, assessment on the Apgar scale. Conclusion. The results of screening test aimed at occurrence of scoliosis in group of preterm children are significantly correlated with the age and screening test aimed at occurrence of the flexibility disorders are discriminated by age, origin from monoor multi-foetus pregnancy and assessment on the Apgar scale.
The use of the “Talk To Me” application in the therapy of speech development delays
(Publishing Office of the University of Rzeszow, 2023-12) Warmbier, Wojciech A.; Podgórska-Bednarz, Justyna; Gagat-Matuła, Anna; Perenc, Lidia
Introduction and aim. Computer techniques are increasingly used in speech therapy. The aim of the work is to present the results of the preliminary evaluation of the new “Talk To Me” application and its functionality in the treatment of speech development delays. Material and methods. The study was conducted in 3 groups of children: the study group with the use of the “Talk To Me” application, the conventional therapy group and the control group - in the case of both groups with the intervention, additional reinforcements were used. All children included in the project showed delays in speech development. The recorded age of children in all analyzed groups ranged from 2 to 6 years. In order to verify language progress, the Scale of Language Skills Acquisition in the Field of Communication Competence was used. Results. Acquisition of language skills varies depending on the group affiliation. The analysis of simple main effects for the time of measurement showed that in each group the differences between successive measurements turned out to be significant. In the study group, the increase in language skills differs from the other two groups (p<0.001). However, there is no difference between the groups with conventional and control therapy (p=1.00). Conclusion. Analysis of the research results allows us to conclude that the “Talk To Me” application is a tool that significantly affects the speed of therapy progress in the case of speech development delays concerning communicative competence.
Zachowania zdrowotne a samoocena w grupie młodych dorosłych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Soroń, Małgorzata; Dudziak, Jadwiga; Gancarz, Katarzyna; Lechoniewicz, Martyna; Ostrowska, Alicja; Skiba, Klaudia; Szajowska, Paulina; Szymbara, Kinga; Warchoł, Monika; Waszczuk, Bartosz; Więcek, Alicja; Wilk, Angelika; Woźniak, Sylwia; Zubel, Wioleta; Perenc, Lidia
Wprowadzenie: Zachowania prozdrowotne obejmują między innymi angażowanie się w aktywność fizyczną oraz stosowanie odpowiedniej diety. U młodych dorosłych zachodzi kształtowanie samooceny. Celem pracy było zbadanie wpływu wybranych zachowań zdrowotnych na samoocenę w grupie młodych dorosłych. Materiał i metoda: Badania przeprowadzono w 2020 r. wśród studentów kierunku fizjoterapia oraz osób zaprzyjaźnionych z nimi. Kryteria włączenia do badań to wiek od 18 do 35 lat oraz wyrażenie zgody na udział w badaniu. Ankieta zawierała pytania o wiek, płeć, miejsce zamieszkania, BMI, a także o zwyczaje żywieniowe (Kwestionariusz KomPAN), poziom aktywności fizycznej (Międzynarodowy Kwestionariusz Aktywności Fizycznej, IPAQ) i samoocenę (skala samoceny SES). Ankietę wypełniło 130 osób: 57 mężczyzn (44 proc.) oraz 73 kobiet (56 proc.). Średni wiek badanych to 24,9+/-2,7 lat. Wśród uczestników: 32 osoby mieszkały na wsi (24,6 proc.); 44 – w mieście poniżej 20 tys. mieszkańców (33,8 proc.); 23 – w mieście liczącym 20–100 tys. mieszkańców (7,7 proc.); 31 – w mieście powyżej 100 tys. (23,9 proc.). Rozważano, czy płeć, wiek, miejsce zamieszkania, BMI, zwyczaje żywieniowe, skala aktywności fizycznej różnicują poziom samooceny u młodych dorosłych. Posłuż ono się testami: korelacji rang Spearmana, Manna-Whitneya i Kruskala-Wallisa. Jako test post-hoc do testu ANOVA wykorzystano test porównań wielokrotnych. Wyniki: Otrzymano następujące wyniki dla poszczególnych parametrów: BMI 23+/-3 kg/m 2, poziom aktywności fizycznej 1087,4+/-310 MET, indeks prozdrowotnej diety 19,6+/-9,6 pkt, indeks niezdrowej diety 17,8+/-6,9 pkt, poziom samooceny 23,3+/-2,9 pkt. (6,2+/-0,8 sten). Wykazano w wyniku punktowym (p=0,011) oraz stenowym (p=0,016) pozytywną korelację pomiędzy wynikiem skali SES a wiekiem badanych osób, wyższe wyniki w skali SES osiągali starsi badani. Wyniki skali SES zarówno punktowe (p=0,047), jak i stenowe (p=0,018) nie były równe wśród osób z różnych miejsc zamieszkania. Wyniki w skali SES osób pochodzących z miasta poniżej 20 tys. mieszkańców były średnio wyższe aniżeli wyniki osób mieszkających na wsi. Wniosek: Spośród rozważanych czynników miejsce zamieszkania oraz wiek różnicują poziom samooceny wśród młodych dorosłych.