Model wpływu nierówności na wzrost gospodarczy

W pierwszej części artykułu autor przedstawia krótki przegląd teorii w zakresie: do związków między nierównością a wzrostem gospodarczym. Aż do lat 90. współczesna teoria wzrostu gospodarczego wydawała się mieć niewiele do powiedzenia na temat wpływu tych nierówności może mieć wpływ na ogólną wydajność gospodarki. Teoria wzrostu „głównego nurtu” brzmiała: oparty na „agencie reprezentatywnym”, gdzie problem wzrostu gospodarczego był badany jako: gdyby społeczeństwo było monolityczne. Jedyny model, który wykazał powiązania między wzrostem a rozkład dochodów był hipotezą Kuznetsa, czego jednak nie potwierdziły wyniki ostatnich badań. W latach 90. zaprezentowano nowe modele łączące wzrost i nierówności. Mechanizmy, za pomocą których sugerowano, że nierówności wpływają na wzrost, opierały się na kanały, w których nierówność wpływa na wzrost poprzez rynki kapitałowe, poprzez systemu i przez okoliczności społeczne. Wszystkie wyżej wymienione modele nie są jednak całkowicie zgodne z najnowszymi badaniami ekonomicznymi. W drugiej części artykułu przedstawiono: model łączący nierówności i wzrost poprzez zróżnicowaną płodność i akumulację kapitału ludzkiego. Model wykorzystuje neoklasyczną funkcję produkcji i łączy ją z endogenną płodnością i nierównością dochodów. Ćwiczenie kalibracyjne na podstawie danych z polskiej gospodarki sugeruje, że istnieje ujemna zależność między nierównościami a wzrost. Ponadto model jest spójny z najnowszymi wynikami badań demograficznych związanych z problemem endogennej dzietności i dystrybucji dochodów.

In the first part of the paper the author presents a brief overview of theories with regard to connections between inequality and economic growth. Up until the 1990s, the contemporary economic growth theory seemed to have little to say about the impact that inequality might have on the overall efficiency of an economy. The ‘mainstream’ growth theory was based on a ‘representative agent’, where the problem of economic growth was studied as if society were monolithic. The only model which showed linkages between growth and income distribution was the Kuznets hypothesis which was not, however, proved by results of the recent research. In 1990s new models combining growth and inequality were presented. The mechanisms through which inequality was suggested to affect growth relied on channels in which inequality affects growth through capital markets, through the political system, and through social circumstances. All aforementioned models, however, are not entirely consistent with the recent economic research. The second part of the paper presents a model which links inequality and growth through differential fertility and the accumulation of human capital. The model uses neoclassical production function and combines it with endogenous fertility and income inequality. A calibration exercise, based on the data from the Polish economy, suggests that there is a negative relation between inequality and growth. In addition the model is consistent with the recent results of the demographic research connected with the problem of endogenous fertility and income distribution.