Ograniczenie dyskryminacji kobiet na rynku pracy jako potencjalne źródło wzrostu gospodarczego

Dyskryminacja kobiet na rynku pracy (zarówno w kontekście dostępu do pracy, jak i wysokości wynagrodzenia) tłumaczona jest za pomocą różnych teorii, na przykład teorii dyskryminacji statystycznej [Arrow, 1973] czy gustu dyskryminacyjnego [Becker, 1971], by wspomnieć tylko dwie najpopularniejsze. Niezależnie jednak od wszystkich różnic, zgodnie z definicją dyskryminacji zaproponowaną przez Arrowa: dyskryminacją jest zachowanie, które prowadzi do wartościowania pracowników w oparciu o charakterystyki niezwiązane z ich produktywnością. Znacznie mniej miejsca w literaturze poświęca się dyskusji nad adekwatnością składników stereotypów stojących u podstaw dyskryminacji (awersja do ryzyka, skłonność do rywalizacji oraz orientacja prospołeczna) [Croson, Gneezy, 2009] oraz potencjalnym korzyściom płynącym z przezwyciężenia stereotypowego myślenia wykraczającym poza aspekty o charakterze moralnym, równościowym. Niniejszy artykuł, opierając się na klasycznych koncepcjach dyskryminacji, poczynając od Beckera [1971; 1990] czy Akerlofa [Akerlof, Kranton, 2000; 2010], wychodzi od założenia, że nierówne traktowanie kobiet i mężczyzn na rynku pracy opiera się na stereotypach, które jednak przy bliższym zbadaniu okazują się nieugruntowane w faktach. Z drugiej strony artykuł, którego autorka korzystała między innymi z analiz Międzynarodowego Funduszu Walutowego, pokazuje, w jaki sposób wyrównywanie szans kobiet na rynku pracy może przyczynić się do poprawienia stanu gospodarki. Artykuł ten ma dwa podstawowe cele, mianowicie wskazanie, że 1) uprzedzenia mają swoje źródło w niepewnych lub błędnie interpretowanych danych oraz 2) wskazanie, jakie korzyści może światowej gospodarce przynieść zaniechanie praktyk dyskryminacyjnych.

Discrimination of women on the labour market (understood both in terms of access to jobs and wage differences between men and women) is explained through various theories, such as for example the statistical discrimination theory [Arrow, 1973] or taste based discrimination [Becker, 1971] to mention only two most popular. Regardless, however, of all differences, according to the definition of discrimination provided by Arrow, discrimination shall be understood as an evaluation of personal characteristics of employees that are unrelated to their productivity. Much less attention in the literature is dedicated to discussion on adequacy of stereotypes underlying the discrimination (risk aversion, competitiveness, prosocial orientation) [Croson, Gneezy, 2009] and potential benefits linked with overcoming stereotypical thinking that go beyond moral issues or equality. This article, based on classic theories of discrimination, starting from Becker [1971; 1990] or Akerlof [Akerlof, Kranton, 2000; 2010] relies on an assumption that unequal treatment of men and women on the labour market is a consequence of stereotypes, which, however, on closer inspection prove to be poorly supported by the facts. On the other hand based on analyses of the International Monetary Fund (inter alia) this article shows, how establishing a level playing field may be translated into improvement of economic situation. This article has two basic purposes, namely 1) indicating that prejudices are rooted in precarious or misinterpreted data and 2) indicating potential benefits of abandoning discriminatory practices to the world economy.