Społeczność romska – instytucjonalne wyzwanie dla paradygmatu spójności Unii Europejskiej

Zgodnie z dokumentami Unii Europejskiej, od 2009 roku Romowie są identyfikowani jako problem na poziomie społecznym. Wynika on z ich odrębności kulturowej i silnego nacisku na zachowanie etnicznej odrębności. Uwzględniając skutki tego zjawiska, przejawiające się wśród nich niskim poziomem edukacji, wysokim bezrobociem i pozostawaniem w obszarze biedy, zagrażają oni realizacji spójności Unii Europejskiej. Poszukiwania rozwiązań mogących włączyć ich w główny nurt życia społeczeństwa Europy są priorytetami związanymi ze strategią Europa 2020, co zostało potwierdzone w najnowszych dokumentach odnoszących się do Romów. Koszty niewłączenia ich w główny nurt życia europejskiego społeczeństwa zostały zidentyfikowane i precyzyjnie skalkulowane, przyjmując postać konkretnych wartości liczbowych (np. wzrost PKB). Rozwiązanie problemu musi zostać dokonane w zgodzie z podstawowymi zasadami Unii Europejskiej – demokracji i poszanowania odrębności kulturowej. Podstawą do jakiejkolwiek aktywności zmierzającej do poprawy ich sytuacji muszą być działania na poziomie instytucjonalnym. Do tej pory żadne z działań skierowanych do tej grupy nie przyniosło oczekiwanych skutków. Zarówno programy wspierające, jak i ogólne strategie mające doprowadzić do włączenia Romów w budowanie spójności Unii Europejskiej muszą uwzględniać ich specyfikę kulturową i pozostawiać im szansę na zachowanie tożsamości.

According to the documents of the European Union, the Roma since 2009 are identified as a problem at the level of social development. It results from their cultural distinctiveness and a strong emphasis on the preservation of ethnic identity. Taking into account the effects of this phenomenon, among them, as evidenced by low levels of education, widespread unemployment and high levels of poverty, they threaten the implementation of the European Union's cohesion. The search for solutions that can turn them into mainstream society of Europe are the priorities associated with Europe 2020, which was confirmed in the latest documents relating to the Roma. The costs of their non-inclusion in the mainstream of European society have been identified and precisely calculated, taking the form of specific numerical values (eg GDP growth). Solving the problem needs to be made in accordance with the fundamental principles of the European Union – democracy and respect for cultural differences. The basis for any activity aimed at improving their situation must be action taken at the institutional level. So far, none of the activities for this group did not bring the desired effects. Both support programs and general strategies to lead to the inclusion of Roma in the European Union's cohesion-building must take into account their specific cultural and leave them the chance to preserve identity.