Household income inequality in Poland between 2005 and 2019: A decomposition of the Gini coefficient by income sources

Abstract

The aim of this paper is the empirical analysis of the Gini coefficient decomposition by income sources in Poland between 2005 and 2013. The decomposition was used to assess the contribution of income components to the overall income inequality in Poland. The empirical analysis was based on non-identifiable, individual household budget survey data collected by the Central Statistical Office of Poland. The method of decomposition by income components applied in this study was the approach of Lerman and Yitzhaki (1985). The study revealed that employment income contributed to the greatest extent to overall income inequality in Poland during the analysis period. At the same time, this income source showed a significant increase in explaining inequality, reaching almost 64% in 2019. Apart from employment, among all of the income sources analysed, only the contribution of social security benefits to income disparities changed significantly, dropping from almost 19% in 2005 to 7% in 2019. Income from self-employment explained about 15% of inequality in Poland throughout the analysed period. The contribution of the rest of income sources to income inequality was also relatively stable, though less significant. The only income category that contributed negatively to inequality was the other social benefits component. The largest impact of a marginal change in income components on overall inequality was due to income from employment (positive effect) and social security benefits (negative effect). A negative impact of a marginal change in specific income sources on inequality was observed in the case of social security benefits, other social benefits, and other income.

Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie dekompozycji współczynnika Giniego ze względu na źródła dochodów w Polsce w latach 2005–2019. Dekompozycja pozwoliła na ocenę tego, w jaki stopniu poszczególne źródła dochodów wyjaśniają kształtowanie się nierówności dochodów ogółem w Polsce w badanym okresie. Analiza empiryczna została wykonana na nieidentyfikowalnych, jednostkowych danych z Badań Budżetów Gospodarstw Domowych przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny. Posłużono się metodą dekompozycji zaproponowaną przez Lermana i Yitzhakiego (1985). Badanie ujawniło, że dochody z pracy najemnej w największym stopniu wyjaśniały zróżnicowanie dochodów w Polsce między 2005 a 2019 rokiem. W badanym okresie wkład tego źródła dochodów w nierównościach dochodów wyraźnie wzrastał, osiągając niemalże 64% w 2019 roku. Poza dochodami z pracy najemnej, jedynym źródłem, które wykazywało znaczącą zmienność w wyjaśnianiu zróżnicowania dochodów były świadczenia z ubezpieczeń społecznych, których wkład zmalał z niemal 19% w 2005 r. do 7% w 2019 r. Dochód z pracy na własny rachunek wyjaśniał około 15% nierówności dochodów ogółem w ciągu całego badanego okresu. Wkład reszty źródeł dochodów był także względnie stabilny, mimo iż mniej znaczący. Jedynym źródłem dochodów, które w ujęciu absolutnym, jednoznacznie przyczyniało się do zmniejszenia nierówności dochodów była kategoria „pozostałe świadczenia społeczne”. Największy wpływ krańcowej zmiany źródła dochodów na nierówności dochodów ogółem w badanym okresie obserwowano w przypadku dochodów z pracy najemnej (dodatni wpływ) oraz świadczeń z ubezpieczeń społecznych (ujemny wpływ). Ujemne oddziaływanie niewielkiej względnej zmiany źródła dochodów na zróżnicowanie dochodów występowało w przypadku świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pozostałych świadczeń społecznych i pozostałego dochodu.