Postawy konsumentów dóbr kultury w Internecie wobec prawa autorskiego na przykładzie fanów mangi

Abstract

Rozwój technologii cyfrowych i Internetu zmienił sposoby uczestniczenia w kulturze. Konsumenci ograniczający się dotąd do nabywania i biernego korzystania z dóbr kultury, stają się kreatywnymi prosumentami. Prawo autorskie nie nadąża za tymi zmianami. Próby zaostrzenia regulacji z zakresu własności intelektualnej nie prowadzą do zapewnienia skutecznej ochrony twórcom i nie wspierają kreatywności. Artykuł analizuje postawy polskich konsumentów dóbr kultury (mangi) w Internecie względem prawa autorskiego. W artykule dokonano przeglądu istniejących źródeł, jak również przeprowadzono własne badania. W celu zidentyfikowania postaw fanów mangi wobec prawa autorskiego zastosowano podejście interpretatywne. Przeprowadzono dwa wywiady w postaci mini grup, łącznie przebadano dziewięć osób w wieku 13–16 lat (grupę wybrano ze względu na profil czytelników mangi w Polsce). Badania przeprowadzone przez autorki potwierdzają doniesienia odnalezione w literaturze, że młodzi widzą przede wszystkim pozytywne strony udostępniania i korzystania z dóbr kultury w Internecie, jest to dla nich zupełnie naturalne. Nie zastanawiają się nad konsekwencjami prawnymi takiego korzystania, ponieważ uważają, że nie są nimi objęci. Obecne prawo jest nie tylko nieskuteczne, ale działa wręcz korupcyjnie na młode pokolenie, które żyjąc w ciągłym duchu łamania prawa, uodparnia się na nie.

The development of digital technology and the Internet changed the ways of participating in culture. Copyright law does not keep up with the creative revolution that develops in cyberspace and through its existence. Attempts to tighten regulation of intellectual property do not lead to ensure the effective protection of authors and do not support creativity. The paper analyses the attitudes of consumers of manga market in Poland towards copyright law. This paper reviews the existing sources, and presents results of research conducted by authors. To identify attitudes of manga fans towards copyright law, interpretive approach was applied. 2 interviews were conducted in the form of minigrup, including 9 people aged 13–16 years (group chosen due to the profile of manga readers in Poland). This research confirms that the young appreciate the dissemination and use of cultural goods on the Internet. Young fans do not take into consideration legal consquences of their behavior, since they believe law will not be applied to them. The current law is not only ineffective, but it works even corruptive on the young generation which while living in constant violation of the spirit of the law, become resistant to them.