Norma społeczna i prawna obowiązku szczepień w aspekcie procesów biopolityki, medykalizacji i prawa jako socjotechniki

Abstract

Spośród licznych obowiązków nałożonych na jednostkę przez państwo, szczepienia stanowią szczególnie interesujący obszar badań ze względu na ścisły związek z biologicznymi aspektami życia jednostki. Medyczne przesłanki obowiązku szczepień – związane z ochroną zdrowia publicznego – nie budzą wątpliwości co do zasadności ich istnienia w prawie, jako zobowiązania do poddania się iniekcji. Artykuł podejmuje analizę procesu umacniania w świadomości społecznej normy szczepień oraz społecznego poparcia dla jej umocowania prawnego. Przeanalizowano wpływ biopolityki i medykalizacji na kształtowanie obowiązkowych szczepień, ukazując, w jaki sposób prawo, jako narzędzie socjotechniczne, wzmacnia społeczną i prawną akceptację dla szczepień, opierając się na autorytecie wiedzy medycznej oraz praktykach zdrowotnych. W artykule podjęto także refleksję nad potencjalnym zaostrzeniem przepisów w tym zakresie, uwzględniając obecny kształt regulacji.

Among the numerous duties imposed on individuals by the state, vaccinations constitute a particularly intriguing area of study due to their close connection with the biological aspects of individual life. The medical rationale behind the vaccination duty—related to public health protection—raises little doubt regarding its legitimacy in law as an obligation to undergo injection. This article analyzes the process of strengthening the social norm of vaccination within public consciousness, as well as the societal support for its legal enforcement. The influence of biopolitics and medicalization on the shaping of mandatory vaccinations is examined, showing how law, as a tool of social engineering, reinforces social and legal acceptance of vaccinations, relying on the authority of medical knowledge and health practices. The article also reflects on the potential tightening of regulations in this area, taking into account the current framework of legislation.