Łemkowie zachodni przy granicy Galicji z Węgrami w XIX wieku

Abstract

W artykule przedstawiono losy społeczności łemkowskiej zamieszkującej na terenach położonych w zachodnich częściach Pienin (m.in. wsie Szlachtowa, Jaworki, Czarna Woda i Biała Woda) w XIX w. Omówiono podstawowe dziedziny życia Łemków w XVIII–XIX w., stosunki gospodarcze, społeczne, religijne i kulturalne oraz ich zależności w kontekście polityki państwowej. Ukazano również silny splot stosunków społecznych, kulturalnych i narodowościowych w ramach tej społeczności oraz wybrane kwestie kultury materialnej i życia codziennego, a także kształtowanie się lokalnych elit.

The article presents the fate of the Lemko community residing in the western parts of the Pieniny region (including the villages of Szlachtowa, Jaworki, Czarna Woda, and Biała Woda) in the 19th century. It discusses the basic aspects of Lemko life in the 18th –19th centuries, including economic, social, religious, and cultural relations and their dependencies in the context of state policy. The article also highlights the strong interweaving of social, cultural, and national relations within this community, selected issues of material culture and daily life, and the formation of local elites.