Авґуст Бєльовський та Іван Вагилевич: наукова співпраця у Національному інституті імені Оссолінських

Abstract

Współpraca naukowa pomiędzy polskim uczonym Augustem Bielowskim i wybitnym działaczem ukraińskiego odrodzenia narodowego Iwanem Wagilewiczem trwała, z niewielkimi przerwami, ponad trzydzieści lat – od czasów ukończenia gimnazjum aż do śmierci Wagilewicza. Głównym obszarem działalności uczonych w tym czasie był Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – najpierw jako biblioteka, z której korzystali podczas studiów na Uniwersytecie Lwowskim, a później jako bezpośrednie miejsce ich pracy zawodowej. Bielowski rozpoczął swoją karierę w Ossolineum jako skryptor, następnie awansował na stanowisko kustosza i dyrektora; Wagilewicz formalnie był zatrudniony w Zakładzie tylko dziewięć miesięcy, chociaż brał udział w większości projektów badawczych tam realizowanych. Uczeni zajmowali się wówczas krytyczną analizą najstarszych zabytków piśmiennictwa słowiańskiego, a najbardziej znane z nich przygotowywali do druku. Ważną częścią ich współpracy było także opracowanie drugiej edycji „Słownika języka polskiego” Samuela Bogusława Lindego. Zajmując się źródłami i usprawnieniem działalności biblioteki Ossolineum, a na początku lat sześćdziesiątych XIX w. także Archiwum Rady miasta Lwowa, stawiali pierwsze kroki w kierunku profesjonalizacji i instytucjonalizacji nauki historycznej we Lwowie.

Scientific cooperation between a Polish scientist August Bielowski and an eminent activist of Ukrainian national revival Iwan Wagilewicz lasted with small breaks over 30 years from the time of graduating from gymnasium until Wagilewicz’s death. The main area of their activity at the time was the Ossolineum at first as a library which they used during their studies at the Lviv University, then as a direct place of their professional work. Bielowski began his career in the Ossolineum as a scriptor and then he was promoted to the position of a custodian and director; Wagilewicz was formally employed in the Ossolineum for only 9 months although he took part in most scientific projects realized there. The scientists then dealt with critical analysis of the oldest monuments of Slavonic writings and the best-known ones they prepared for print. An important part of their cooperation was elaboration of the second edition of Dictionary of Polish by Samuel Bogusław Linde. While being occupied with sources and facilitating the activity of the Ossolineum library and at the beginning of the 1860s also the Lviv City Council Archives, they put first steps in the direction of professionalization and institutionalization of historic science in Lviv.