Komunikacja z dzieckiem z głęboką niepełnosprawnością intelektualną w środowisku rodzinnym

Abstract

Prezentowany artykuł dotyczy komunikacji dziecka z głęboką niepełnosprawnością intelektualną w środowisku rodzinnym. Opisano w nim zagadnienia związane z procesem komunikacji, w szczególności niewerbalnej. Analizie poddano kompetencje komunikacyjne dziecka z głęboką niepełnosprawnością intelektualną w odniesieniu do możliwych poziomów jego funkcjonowania psychoruchowego. Skupiono uwagę na procesie komunikacji opiekuna z dzieckiem, odnosząc się do szeroko pojętego kontekstu sytuacyjnego. Odwołano się do czynności dnia codziennego, w tym zabawy jako podstawowej aktywności dziecka, ponadto uwzględniono czynniki, które mogą wpływać na dany kontekst sytuacyjny, m.in. miejsce i rekwizyty, uczestnicy zdarzenia, sekwencje czynności. Różnorodność pojawiających się czynników w dużym stopniu może warunkować kształtowanie się procesu komunikacji z dzieckiem z głęboką niepełnosprawnością intelektualną.

The presented article refers to communication of a child with profound intellectual disability in a family environment. It describes matters related to the communication process, particularly non-verbal communication. Analysed have been the communication competencies of a child with profound intellectual disability in reference to the possible levels of its psychomotor functioning. Focus has been on the process of communication between the carer and the child, in reference to a broadly understood situational context. There is a reference to every day life activities, including play as the basic activity of a child, also considered have been the factors which may affect the respective situational context, including place and props, participants of an event, sequence of activities. The variety of appearing factors may condition to a great extent the shaping of the process of communication with a child suffering of profound mental disability.