Gospodarka wiedzy i innowacji kolejnym etapem przemian społeczno-gospodarczych. Przykład Polski

Nowoczesna i konkurencyjna gospodarka wymaga innowacji trafiających na rynek i do konsumentów w postaci nowych produktów i usług. Zdolność do przekształcania wiedzy w nowe produkty, usługi, technologie, rozwiązania organizacyjne decyduje o sukcesie rynkowym osób, przedsiębiorstw i całych gospodarek. Wyzwaniem współczesności staje się intensyfikacja mechanizmów transferu technologii i komercjalizacji wiedzy. Przystąpienie Polski do UE stworzyło jakościowo nowe warunki jej rozwoju. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że nie można budować przewag konkurencyjnych na taniej sile roboczej, i emigracji wykształconych zasobów pracy. Polska pozostaje ciągle krajem, którego wkład w globalny sektor nauki, badań i technologii jest znikomy. Stan ten należy uznać za najważniejsze zagrożenie strategiczne XXI w., a brak zdecydowanych działań ze strony państwa, struktur publicznych współpracujących z przedsiębiorstwami, instytucjami naukowymi i sektorem społecznym, grozi „dryfem rozwojowym”, emigracją najzdolniejszych zasobów ludzkich, a w konsekwencji – marginalizacją gospodarczą i polityczną. Polska powinna podjąć próbę przezwyciężenia luki informacyjnej między nauką a biznesem oraz włączenia się w cywilizacyjną transformację, opartą na innowacyjnych zdolnościach przekształcania wiedzy w nowe produkty, technologie i usługi. Tylko taka strategia rozwoju Polski, która w wiedzy upatrywać będzie główną przewagę konkurencyjną, stworzy szansę zrównoważonego rozwoju, którego beneficjentem będą wszyscy obywatele. Tempo i trwałość procesu konwergencji Polski z najbardziej rozwiniętymi krajami świata zależeć będzie od tego, czy i w jakim stopniu oparty on zostanie na kapitale intelektualnym. To właśnie wiedza stanowić może główne źródło naszej konkurencyjności, pod warunkiem, że ile uda się stworzyć sprzyjające warunki rozwoju i synergii systemów innowacji i edukacji. W artykule przedstawiono czynniki pozytywnie i negatywnie oddziałujące na system transferu technologii i komercjalizacji wiedzy w Polsce. Zaprezentowane zostały propozycje głównych kierunków reform w polskim systemie edukacji i innowacji. Tekst został opracowany na podstawie przeglądu literatury, programów, raportów, aktów prawnych i dokumentów związanych z tematyką gospodarki wiedzy i innowacyjności.

Modern and competitive economy requires innovations aimed at the market and consumers in the form of new products and services. Ability to transform knowledge into new products, services, technologies, marketing techniques and organizational solutions decide about market success of individuals, corporate bodies and economies. Intensification of technological mechanism transfers and knowledge commercialization becomes the challenge of contemporary times. Entering the European Union allowed Poland to create new conditions for its development. However, you can not gain competitive advantage on the basis of cheap labour force and emigration of educated human resources. Poland still lags behind technologically advanced countries and its contribution to the global sector of science, research and technology is inconsiderable. It is the most important strategic threat to XXI century as lack of decisive activities from the state, public structure cooperating with scientific institutions, enterprises and social sector, may result in economic and political marginalization. Poland should make effort to overcome information gap between science and business and get involved in civilization transformation, shaping a new balance in global dimension based on innovative abilities to transform knowledge into new products, technologies and services. Pace and durability of the process of the Polish convergence with the most developed countries will depend on to which extent it would be based on intellectual capital. It is the knowledge which may be the main source of our competitiveness provided that it is able to create favourable conditions of development and synergy of innovation and education systems which are interdependent. The aim of the paper is to present the factors positively and negatively influencing the transfer system and knowledge commercialization in the Polish conditions. The proposal of the main directions of reforms in the Polish system of innovation and education, will be also recommended. Article is based on review the reports, legal acts and documents in respect of the initiative connected with the knowledge – based economy and innovation issue.