Budowanie kapitału społecznego poprzez kształtowanie postaw na przykładzie małych miast i obszarów wiejskich Małopolski

Abstract

Odpowiednio ukierunkowane zarządzanie lokalnymi społecznościami może mieć bardzo korzystny wpływ na rozwój całego regionu. Mieszkańcy stanowią bowiem także rodzaj kapitału, co zostało zauważone przez ekonomistów. Kapitał społeczny to wynik współzależności i wzajemnego oddziaływania procesów ekonomicznych i społecznych. Jego źródło stanowią więzi społeczne łączące jednostki oraz grupy aktywne ekonomicznie. Interakcje występujące pomiędzy nimi wiążą ze sobą ludzi i w efekcie ułatwiają wspólne działanie. W kontekście kapitału społecznego najczęściej mówimy o zaufaniu, wartościach, normach, kooperacji, sieci powiązań i dzieleniu się informacjami. Kapitał społeczny wpływa na rozwój gospodarczy, np. ułatwia negocjacje, zapobiega nadużywaniu dobra wspólnego, poprzez rozwój trzeciego sektora sprzyja społecznej kontroli działania władz. Dlatego tak ważne jest dostrzeżenie potencjału tkwiącego w mieszkańcach i zachęcenie ich do budowania prawdziwej wspólnoty. W celu stworzenia odpowiednich strategii inwestowania w kapitał społeczny, w okresie sierpień–wrzesień 2014 r. zostało przeprowadzone pilotażowe badanie ankietowe wśród mieszkańców małych miast i obszarów wiejskich Małopolski. Po przeanalizowaniu wyników wyodrębnione zostały cztery czynniki odpowiadające czterem różnym postawom dotyczącym zaangażowania w działalność na rzecz lokalnej społeczności. Czynniki te zostały nazwane jako: spojrzenie globalne, niestereotypowe, pozytywne i lokalne. Osoby reprezentujące poszczególne grupy potrzebują nieco innych motywatorów do podjęcia działań na rzecz swojego najbliższego otoczenia. Znalezienie i zastosowanie tych motywatorów przyniesie korzyść nam wszystkim.

The right direction of local communities management can have a very beneficial impact on the development of the whole region. Residents are in fact also a kind of capital, which was noted by economists. Social capital is the result of interdependence and interaction between economic and social processes. His sources are the social ties linking an individual and a group economically active. Interactions between them bind people together and ultimately facilitate joint action. In the context of social capital tend to speak about trust, values, norms, cooperation, networking and information sharing. Social capital affects economic development, for example: facilitates negotiations, prevents the abuse of the common good, through the development of the third sector promotes social control over the authorities. It is therefore important to notice the potential of residents and encourage them to build a true community. In order to create the appropriate strategy of investing in social capital, in August-September 2014 a pilot survey of residents of small towns and rural areas of the Lesser Poland District was conducted. After analyzing the results 4 factors corresponding to four different attitudes regarding involvement in the local community were extracted. These factors were named as perceptions: global, maverick, positive and local. Persons representing different groups need slightly different motivators to take action in favor of their immediate environment. Finding and using these motivators will benefit us all.