Niesprawności interwencjonizmu państwa w kształtowaniu spójności społeczno-ekonomicznej

Abstract

W oparciu o dowody przedstawiane w ramach teorii wyboru publicznego i teorii informacji, autor artykułu identyfikuje przyczyny zawodności państwa jako regulatora spójności społeczno-ekonomicznej. Przedstawia również argumenty uzasadniające celowość ukierunkowanych na spójność społeczno-ekonomiczną działań regulacyjnych państwa oraz wskazuje na niektóre warunki konieczne do ograniczania tej zawodności. W oparciu o kontrowersyjne wobec teorii dobrobytu ustalenia J. Rawlsa, A. Sena i H. Jonasa dotyczące harmonizowania efektywności ekonomicznej i sprawiedliwości autor artykułu opowiada się za solidarnym państwem respektującym wymagania efektywności ekonomicznej i konkurencyjności. Postuluje również uwzględnienie wymogów efektywności adaptacyjnej związanych z różnorodnością wzorców myślenia i działania i spontanicznym, długotrwałym procesem ewolucji norm nieformalnych. W usuwaniu źródeł nieefektywnego państwa szczególne znaczenie przypisuje usuwaniu ograniczeń poznawczych i informacyjnych poprzez upowszechnianie wiedzy o konsekwencjach sprzężeń pomiędzy poszczególnymi sferami egzystencji ludzkiej dla spójności społeczno-ekonomicznej.

Basing on the proves presented in the theory of public choice and the theory of information, the author of the study identifies some causes of state failure as a regulator of socio-economic cohesion. He also presents some arguments that justify regulatory state actions directed at socio-economic cohesion necessary to limit this failure. Basing on some controversial against the welfare theory conclusions of J. Rawls, A. Sen and H. Jonas concerning harmonization of economic effectiveness and justice the author of the study supports the idea of solidary state that takes into account conditions of economic effectiveness and competitiveness. He also proposes considering requirements of adaptive effectiveness connected with differences in patterns of thoughts and actions and spontaneous, long-standing process of evolution of informal norms. In elimination of sources of state handicaps, he puts special meaning down to elimination of cognitive and informative constraints by spreading knowledge about consequences of interactions between individual spheres of human existence for socio-economic cohesion.