Możliwość prywatnej rejestracji przebiegu posiedzenia sądowego jako przejaw realizacji zasady jawności wewnętrznej w postępowaniu cywilnym. Uwagi w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego dokonanej ustawą z dnia 4 lipca 2019 r.

Abstract

Możliwość prywatnej rejestracji przebiegu posiedzenia oraz innych czynności sądowych dokonywanych przy udziale stron lub uczestników postępowania pomimo jej z pozoru technicznego wymiaru stanowi istotny element jawności postępowania cywilnego w jej wewnętrznym aspekcie i znacząco urzeczywistnia gwarantowane nie tylko przez Konstytucję, ale również przez akty prawa międzynarodowego prawo do rzetelnego procesu (fair trial). Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019, poz. 1469 ze zm.) ustawodawca uchylił dodany do k.p.c. ustawą z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015, poz. 1311) art. 162 1 k.p.c., który został zastąpiony dodaną regulacją art. 9 1 k.p.c. W zamyśle ustawodawcy zmiana ta ma stanowić rozszerzenie możliwości rejestrowania przebiegu posiedzeń sądowych w celu sprostania oczekiwaniom społecznym dotyczącym jawności działania wymiaru sprawiedliwości. Jednak w dalszym ciągu dopuszczalność prywatnej rejestracji przebiegu posiedzenia oraz innych czynności sądowych doznaje istotnych ograniczeń w postaci bezwzględnego wyłączenia możliwości utrwalania przez strony posiedzenia odbywanego przy drzwiach zamkniętych czy też utrwalania obrazu. Podejmowane rozważania mają na celu przedstawienie dokonanej zmiany oraz próbę oceny jej znaczenia i wpływu na realizację zasady jawności w postępowaniu cywilnym w jej wewnętrznym ujęciu.

The possibility of private recording of the course of court hearings and other judicial acts performed with the participation of the parties or participants in proceedings despite its seemingly technical dimension is an important element of the openness of civil proceedings in its internal aspect and significantly implements the right to a fair trial guaranteed not only by the Polish Constitution but also by acts of international law. By the Act of 4 July 2019 amending the Act – Code of Civil Procedure and certain other acts (Journal of Laws of 2019, Item 1469, as amended), the legislator repealed the article 162 1 of the Code of Civil Procedure which had been added to the Code of Civil Procedure by the Act of 10 July 2015 amending the acts – Civil Code, Code of Civil Procedure and certain other acts (Dz.U. 2015, Item 1311, as amended). The abovementioned regulation has been replaced by the added regulation of article 9 1 of the Code of Civil Procedure. In the concept of the legislator, this amendment was to extend the possibility of recording the court hearings in order to meet public expectations regarding the transparency of the operation of the judicial system. However, the admissibility of the private recording of the course of the court hearing and other judicial acts still is the subject of relevant limitations in the form of the absolute exclusion of the possibility for the parties to record the hearings held in camera or to record the image. The considerations are aimed at presenting the amended regulations and attempting to assess its significance and impact on the implementation of the principle of transparency in civil proceedings in its internal sense.