Prezydent i rząd w myśli politycznej Narodowej Demokracji (do 1939 roku)

Abstract

Ustrój państwa narodowego stanowił jedno z kluczowych zagadnień podejmowanych w myśli politycznej Narodowej Demokracji. Problematyka ustrojowa w myśli politycznej ND była rozpatrywana w ścisłym związku z zagadnieniami o charakterze światopoglądowym. Podkreślano konieczność utworzenia „rządów silnych”, utożsamianych z rządami elity narodowej, złożonej z wartościowych pod względem narodowym, uświadomionych narodowo jednostek. Uważano, że władza prezydencka powinna spoczywać w rękach polityków obdarzonych wysokimi kwalifikacjami zarówno umysłowymi, jak i etycznymi. W myśli politycznej ND obowiązywała koncepcja silnego rządu parlamentarnego wyłonionego przez większość polską. Krytycznie odnoszono się do koncepcji dyktatury. Widziano w niej system nietrwały i przejściowy.

The nation-state system was one of the key issues raised in the National Democracy’s political thought. More specifically, state-system issues in the National Democracy’s political thought were considered in close connection with issues of a world-view character. The need for establishing “a strong government”, viewed as a government composed of the national elite, including individuals that were both valuable for the country and nationally aware, was emphasised. It was believed that the presidential power should be vested in politicians displaying outstanding intellectual and ethical qualifications. The National Democracy’s political thought embraced the concept of a strong parliamentary government elected by the majority of Poles. Criticism was expressed regarding the concept of dictatorship which was said to constitute an undurable and transitional system.