Zasady odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez obiekt kosmiczny wyniesiony przez Rzeczpospolitą Polską w przestrzeń kosmiczną

Abstract

Według Konwencji o międzynarodowej odpowiedzialności za szkody kosmiczne sporządzonej w Moskwie, Londynie i Waszyngtonie 29 marca 1972 r. za szkody wyrządzone gdziekolwiek indziej niż na powierzchni Ziemi obiektowi kosmicznemu przez obiekt kosmiczny innego państwa wypuszczającego to ostatnie państwo odpowiada, gdy szkoda wynikła z jego winy lub z winy osób, za które jest ono odpowiedzialne. Tym samym każde państwo ponosi odpowiedzialność na zasadzie winy za każdą szkodę wyrządzoną przez wysyłany ze swojego terytorium obiekt kosmiczny. Z tego też powodu projekt ustawy z dnia 10 lipca 2017 r. o działalności kosmicznej oraz Krajowym Rejestrze Obiektów Kosmicznych pozwala Skarbowi Państwa RP występować z roszczeniami zwrotnymi z tytułu szkód wyrządzonych przez obiekt kosmiczny do właściciela tego obiektu kosmicznego, a w przypadku wykazania winy operatora w wyrządzeniu szkody – również do tego operatora, i to w pełnej wysokości. Projekt ten ponadto nakłada na właścicieli obiektów kosmicznych obowiązkowe ubezpieczenie OC. Niestety ten ostatni przywołany zapis pozostaje niezwykle lakoniczny, a obowiązkowe OC stosowane wobec obiektów kosmicznych nie będzie podlegać – nawet per analogiam – ugruntowanym w orzecznictwie przepisom ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, tak jak ma to miejsce w przypadku pojazdów mechanicznych.

According to the Convention on International Liability for Space Damage, drawn up in Moscow, London and Washington on 29 March 1972 in the event of damage being caused elsewhere than on the surface of the Earth to a space object by a space object of another launching State, the latter shall be liable only if the damage is due to its fault or the fault of persons for whom it is responsible. Therefore, every state is liable on the basis of the fault for damages which were caused by a space object dispatched from its territory. For this reason, the draft Act on space activities and the National Register of Space Objects of 10 July 2017 allows the State Treasury to raise a recourse claims for damages which were caused by a space object, from the owner of that space object, and if the operator is found to be guilty of causing damages, also from this operator to its full value. Moreover, this draft obliges the owners of space object to have compulsory third part liability insurance. Unfortunately, the last mentioned provision remains extremely laconic, and the compulsory third party liability insurance applicable to space objects will not be subject – per analogiam – to the provisions of the Act on Compulsory Insurance, the Insurance Guarantee Fund and the Polish Motor Insurers’ Bureau of 22 May 2003 as it is the case of motor vehicles.