Koncepcja klastrów a podnoszenie konkurencyjności regionu podkarpackiego w dobie globalizacji

Nasilający się od lat 80. XX wieku proces globalizacji daje wiele możliwości, ale także wiele wyzwań i zagrożeń, co prowadzi do pogłębiania się dysproporcji rozwojowych między regionami. Wzrasta zainteresowanie, które dotyczy koncepcji klastrów. Wywodzi się z XIX-wiecznych dzielnic przemysłowych A. Marshalla. Klastry są specyficzną formą przestrzennej organizacji usług i sektora przemysłowego („koncentracja geograficzna powiązanych ze sobą firm, wyspecjalizowanych dostawców, osób świadczących usługi, działających w podobnych branżach firm i instytucji z nimi powiązanych) i są skutecznym mechanizmem kreowania innowacji i zwiększenie konkurencji lokalnej i regionalnej gospodarki. Najbardziej znanym przykładem klastra jest Dolina Krzemowa w Stanach Zjednoczonych. Zarazki struktur klastrowych powstają także w Polsce, m.in. klaster branży lotniczej „Dolina Lotnicza” na Podkarpaciu. Inicjatywa ta powinna korzystnie wpłynąć na rozwój całego regionu i podnieść jego przewagę konkurencyjną. Podstawowym wyzwaniem dla tej „wciąż tworzącej się” struktury jest przekonanie przedsiębiorców do udziału w funkcjonowaniu klastra, ciągłe przełamywanie utartych schematów zachowań, przełamywanie braku zaufania i wzajemnej podejrzliwości, a także tworzenie atmosfery współpracy pomiędzy sektorem gospodarczym, sektorem edukacyjnym i regionalnym. władze.

Globalization process escalating since 80’s of twentieth century gives a lots of possibilities but also lots of challenges and threats which leads to deepen developmental disproportions between the regions. There is an interest increase which concern cluster conception. It’s derive from 19th century industrial districts of A. Marshall. Clusters are specific form of spatial organization of services and industrial sector (“geographical concentration of mutually connented companies, specialized deliverers, providing services individuals, working in similar sectors companies and institutions related to them), and they are effective mechanism of creating innovation and raising competition of local and regional economy. The most well-known example of cluster is Silicon Valley in the United States. Cluster structures germs are created also in Poland, e.g. airline industry cluster “Aviation Valley” in Podkarpacie region. This initiative should favorably affect the development of all the region and raise its competitive advantage. Basic challenge for this ‘still-creating’ structure is to convince entrepreneurs to participate in cluster functioning, continuous breaking of the common behaviour patterns, overcoming the lack of trust and reciprocal suspiciousness and also creating cooperation atmosphere between the economical sector, educational sector and regional authorities.