Interakcja pomiędzy nadawcą a odbiorcą w artykułach medycznych w angielsko-polskiej konfrontacji językowej

Abstract

Celem niniejszej rozprawy było zbadanie, czy artykuły medyczne zarówno w języku angielskim, jak i polskim mają charakter dialogowy, czy istnieje w nich interakcja pomiędzy nadawcą a odbiorcą i jak jest ona realizowana. W części teoretycznej rozprawy omówiono zagadnienia takie jak: styl naukowy, style intelektualne, języki specjalistyczne, teksty specjalistyczne, a także artykuł naukowy. Przedstawione jest również zagadnienie metadyskursu, zaprezentowana jest jego definicja oraz różne jego modele. Przedstawiony jest wśród nich model metadyskursu według Hylanda (2005a), na podstawie którego przeprowadzone zostały badania opisane w części empirycznej rozprawy. Materiał badawczy obejmuje korpus 150 artykułów w języku angielskim i 150 artykułów w języku polskim pochodzących z medycznych czasopism naukowych. Przedstawiona analiza materiału badawczego została dokonana przy użyciu podejścia jakościowego. Wyszukano w materiale badawczym w obydwóch językach adekwatne przykłady oraz przyporządkowano je do odpowiednich kategorii środków interakcyjnych składających się na model metadyskursu Hylanda (2005a) i odnoszących się do interakcyjnego charakteru tekstu. Następnie przeanalizowano je pod kątem gramatyczno-leksykalnym, a także określono ich funkcje w medycznym artykule naukowym, czyli spojrzano na cel jakim kierował się nadawca dobierając dany środek językowy w swoim tekście. Wreszcie skonfrontowano te przykłady w obydwóch językach w celu wykazania występujących podobieństw i różnic w sposobie realizowania interakcji pomiędzy nadawcą a odbiorcą w artykułach medycznych.

The aim of the dissertation is to examine whether both English and Polish medical research articles possess a dialogic character, whether there is writer-reader interaction in them and how it is demonstrated. The theoretical part of the dissertation addresses the issues of scientific language, intellectual styles, specialized languages, specialized texts and a research article. It also discusses the notion of metadiscourse together with its definition and different models. Among them is Hyland’s model of metadiscourse (Hyland 2005a), on the basis of which the study described in the empirical part was conducted. The research material comprises the corpus of 150 medical research articles in English and 150 medical research articles in Polish derived from medical journals. The study was conducted by means of the qualitative approach. Adequate examples were found in the research material in both languages. The examples were then assigned to appropriate categories of interactional resources, which constitute Hyland’s model of metadiscourse (Hyland 2005a) and which contribute to the interactional character of a text. Next the examples were analysed in terms of their grammatical and lexical features. Apart from that their function in the medical research article was determined, in other words, the writer’s intention of selecting a specific linguistic item in his text was discussed. Finally, the examples in the two languages were confronted with each other with a view to demonstrating similarities and differences in the way the writer-reader interaction is conducted in medical research articles.