Canon Disputed. Polish Religious Poetry in English Translations by Adam Czerniawski

Abstract

The aim of the article is to analyse and discuss Polish religious poems represented and promoted in Anglo-Saxon culture by the anthology Moved by the Spirit by Adam Czerniawski. This émigré poet and translator not only composed his anthologies guided by a set of unique criteria and individual literary standards but also – following his idea of translation developed in essays and theoretical manifestos – chose texts and introduced semantic shifts according to the philosophy of poetry he discussed in numerous journal articles. Thus, the volume by Czerniawski provides the anglophone reader with an image of Polish religious verses significantly influenced by the anthologist’s individuality and, as a result, considerably different from the pattern most popular in Poland and traditionally copied by the majority of Polish editors of such publications.

Artykuł omawia sposób reprezentowania i promowania polskiej liryki religijnej w anglosaskim kręgu kulturowym przez kolekcję wierszy zebranych w antologii Moved by the Spirit Adama Czerniawskiego. Ten emigracyjny poeta i tłumacz nie tylko opracował antologię, opierając się na zestawie nietypowych kryteriów literackich i artystycznych, ale również – stosując się do autorskiej idei przekładu ujętej w esejach politycznych i manifestach teoretycznych – dokonał wyboru tekstów i wprowadził w nich przesunięcia semantyczne wiedziony prywatną filozofią poezji religijnej wyłożoną na łamach publicystyki krytycznoliterackiej. Zredagowany przez Czerniawskiego tom przedstawia zatem czytelnikom anglojęzycznym wizję polskiej poezji religijnej silnie ukształtowaną przez indywidualność tłumacza-antologisty, a w rezultacie – wyraźnie odmienną od tej, która dominuje w polskiej tradycji tego typu zbiorów poetyckich i jest najbardziej popularna na polskim rynku wydawniczym.