Źródła norm etycznych dotyczących nauczycieli akademickich

Abstract

Głównym tematem artykułu są źródła norm etycznych odnoszących się do zawodu nauczyciela akademickiego. W pierwszej części opracowania scharakteryzowano pojęcie etyki oraz etyki zawodowej. Następnie poruszono problem kodyfikacji norm etycznych, przedstawiając argumenty przeciwników i zwolenników ich formalizowania. W ostatniej części zaprezentowano oraz przeanalizowano źródła norm etycznych dotyczących nauczycieli akademickich, a także opisano wartości oraz zasady etyczne w nich zawarte. Została wskazana doniosła rola zawodu nauczyciela akademickiego, którego istotą jest nie tylko przekazywanie wiedzy, ale również prowadzenie badań naukowych. Wysnuto konkluzję, że nauczyciel akademicki, wykonując zawód zaufania publicznego, powinien się kierować wartościami etycznymi, które zostały wskazane w wielu źródłach, zarówno prawnych, jak i pozaprawnych. Ponadto w odniesieniu do Kodeksu etyki pracownika naukowego oraz kodeksów etyki nauczyciela akademickiego tworzonych przez poszczególne uczelnie zajęto stanowisko odnośnie do problemu tworzenia kodeksów deontologicznych.

The main theme of the article is the sources of ethical norms relating to the profession of academic teaching. The first part of the article characterizes the concept of ethics and professional ethics. Then the problem of codification of ethical norms was addressed, presenting the arguments of both opponents and supporters of their formalization. In the last part, the sources of ethical norms for academic teachers are presented and analyzed, and the values and ethical principles contained in them are described. The momentous role of the academic teaching profession, the essence of which is not only the transmission of knowledge, but also the conduct of scientific research, was pointed out. The conclusion was drawn that an academic teacher, being a profession of public trust, should be guided by ethical values, which were indicated in many sources, both legal and non-legal. In addition, with regard to the Code of Ethics for Research Workers and codes of ethics for academic teachers, created by particular universities, a position was taken on the problem of creating deontological codes.