Moda i literatura w „Warszawianinie” i „Kurierze dla Płci Pięknej” na tle żurnali europejskich początku XIX wieku

Początek trzeciej dekady XIX wieku, kojarzony przede wszystkim ze wzrostem popularności romantyzmu, stanowił również okres szczególnej manifestacji symbiotycznych związków literatury i mody. Świadomość istnienia tej zależności, symptomatyczna w wymiarze zachodzących w Europie przeobrażeń estetycznych, objęła zarówno pisarzy i ich czytelników, jak i redaktorów prasy periodycznej, czego znamiennych przykładów dostarcza ówczesne czasopiśmiennictwo. Artykuł przedstawia wzajemne relacje obydwu sfer, uwidaczniające się na kartach polskich żurnali w latach dwudziestych. Jak wskazuje analiza materiału pochodzącego z dwóch ukazujących się w tym czasie pism: „Warszawianina” oraz „Kuriera dla Płci Pięknej”, faworyzowanie „modnej” literatury zaowocowało publikacją tekstów o wysokim stopniu prezentyzmu, ukierunkowanych na bieżące relacjonowanie aktualnych wydarzeń towarzyskich. Była to produkcja uwolniona od ciężaru ponadczasowej prawdziwości czy autentyczności, narzucanych przez czasopisma kulturalne z gatunku journaux savantes. Skoncentrowana na zewnętrznym pięknie, jego formach efemerycznych, wyprzedziła niejako późniejszą Baudelaire’owską ideę fugitive beauté.

The begin of third decade of 19-th century, usually associated with the increase in popularity of Romanticism, was also period of specific manifestation of symbiotic connection of literaturę and fashion. Awareness of existence of such correlation – symptomatic in the dimension of European esthetic transformations, concerned both the writers with their readers and press editors. The press of that type gives many examples of this phenomenon. The article presents the mutual relations of both concepts, manifested on the pages of Polish journals of `20. As shows the analysis of the material from two magazines published in that time: „Warszawianin” and „Kurier dla Płci Pięknej”, favouring the „fashionable” literature resulted in publication of texts with the high degree of presentism, (topicality) focused on reporting current social events. It was production released from burden of universal veracity and authenticity which were imposed by magazines of kind of journaux savantes. Focused on the outer beauty, its ephemeral forms, preceded – in some ways- the subsequent Baudelairean idea of fugitive beauté.