Wpływ polityki podatkowej gmin na poziom przedsiębiorczości (na przykładzie podatku od nieruchomości)

Abstract

Celem artykułu jest próba oceny zależności pomiędzy wysokością stawek podatku od nieruchomości a stopniem rozwoju przedsiębiorczości w gminach. Materiał empiryczny do analiz stanowiły wyniki własnych badań dotyczących wysokości stosowanych przez gminy województw: małopolskiego, podkarpackiego i świętokrzyskiego stawek podatku od nieruchomości oraz dane BDL GUS w zakresie danych charakteryzujących poziom przedsiębiorczości. Przeprowadzone badania dowiodły znacznego zróżnicowania stosowanych w gminach stawek podatku od nieruchomości. Najliczniej reprezentowaną grupę tworzyły gminy, w których stawki podatkowe uchwalono w przedziale 70–90% maksymalnych. Wprawdzie zanotowana dla 2010 roku polaryzacja w tym zakresie pomiędzy gminami nie była już tak duża jak trzy lata wcześniej, tym niemniej nadal istniały jednostki stosujące liberalne, jak i skrajnie fiskalne podejście w ustalaniu obowiązującego opodatkowania. Średni wskaźnik przedsiębiorczości obliczony dla wyodrębnionych ze względu na poziom fiskalizmu grup gmin zwiększał się wraz ze wzrostem przeciętnego poziomu opodatkowania aż do poziomu 90% maksymalnych stawek ustawowych, a następnie – w jednostkach o najwyższych podatkach – nieznacznie malał. Dowodzi to braku związku kosztów opodatkowania gruntów i budynków wykorzystywanych w celach komercyjnych ze skłonnością do rozwoju przedsiębiorczości lokalnej. Wykonana analiza korelacji nie dała jednoznacznej odpowiedzi wskazującej na zależność pomiędzy uchwalanymi na danym terytorium stawkami podatku od nieruchomości a skłonnością do podejmowania tam działalności gospodarczej. Są inne, ważniejsze z punktu widzenia przedsiębiorców czynniki, które w zdecydowanie większym stopniu determinują decyzje o wyborze lokalizacji działalności gospodarczej.

The article attempts to assess the relationship between the height of property tax rates and the degree of development in the municipalities. The empirical material accounted the results of own research on the amount of property taxes used by municipalities from Malopolskie, Podkarpackie and Swiętokrzyskie provinces. For characterizing the level of entrepreneurship there were LDB CSO data used. Studies show considerable variation used in municipalities property tax rates. Most numerous group formed communes in the enacted tax rates in the range of 70–90%of maximum. Although observed polarization between the municipalities for 2010 was not as large as three years earlier, however, there were still entities applying liberal and extreme fiscal approach in setting applicable taxation. The average rate of entrepreneurship calculated for separate due to the level of fiscal groups of municipalities increased with the increase in the average level of taxation up to 90% of the maximum statutory rates, and then – in the units with the highest taxes – slightly decreased. This demonstrates there is no link between taxes imposed on land and buildings used for commercial purposes with a propensity to the development of local entrepreneurship. The analysis of the correlation did not give a clear answer indicating the relationship between real estate tax rates on the territory and propensity for making business there. There are definitely other, more important from the point of view of entrepreneurs, factors that determine decisions about choosing a business location.