Dożywotnie pozbawienie wolności w nowelizacji polskiego kodeksu karnego z 7 lipca 2022 roku na tle Orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Abstract

W katalogu form reakcji karnej na przestępstwo, w polskim ustawodawstwie, dożywotnie pozbawienie wolności jest karą najsurowszą, przewidzianą za najcięższe zbrodnie. Wobec skazanego na tę karę może zostać zastosowany środek probacyjny w postaci warunkowego przedterminowego zwolnienia, co oznacza możliwość jej redukcji. Od 1 października 2023 roku, znowelizowane przepisy kodeksu karnego dają sądowi możliwość orzeczenia tej kary z zakazem zastosowania tego środka. Celem pracy jest próba odpowiedzi na pytanie, czy przyjęte przez polskiego ustawodawcę rozwiązanie nie pozostaje w sprzeczności z art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Cel ten jest realizowany przede wszystkim poprzez analizę orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczącego spraw skazanych na dożywotnie pozbawienie wolności.

In the catalog of forms of criminal response to crime, in Polish legislation, life imprisonment is the most severe punishment for the most serious crimes. A probationary measure in the form of conditional early release may be applied to a person sentenced to this punishment, which means it can be reduced. As of October 1, 2023, the Criminal Code's amended provisions allow the court to impose this punishment with a ban on this measure. The purpose of the study is to answer the question of whether the solution adopted by the Polish legislator does not contradict Article 3 of the European Convention on Human Rights. This goal is achieved primarily through an analysis of the case law of the European Court of Human Rights concerning cases of those sentenced to life imprisonment.