Spór polityczny między PiS i PO wokół modelu integracji europejskiej

Abstract

Spór o model integracji europejskiej oraz wokół pojawiających się raz po raz propozycji reform i zmian Unii Europejskiej stały się jedną z głównych osi konfliktu w polskiej polityce. Celem artykułu jest analiza poglądów politycznych dwóch głównych podmiotów tego sporu – Prawa i Sprawiedliwości (nurt konserwatywny) oraz Platformy Obywatelskiej RP (nurt liberalny). Przedstawiciele obu nurtów ideowych, mimo znacznych różnic aksjologicznych, opowiadali się za integracją europejską. O ile PiS prezentowało postawę eurorealistyczną, o tyle poglądy polityków PO można określić mianem euroentuzjastycznych. Do ostrych sporów dochodziło wtedy, kiedy trzeba było doprecyzować zakres i zasięg integracji europejskiej oraz model UE, co de facto sprowadzało się do debaty wokół roli i znaczenia państwa narodowego w stosunkach międzynarodowych. W pracy szczególnie eksponowana jest teoretyczna warstwa myśli politycznej, gdyż akceptacja realistycznego lub liberalnego paradygmatu stosunków międzynarodowych przez badane partie była równoznaczna z poparciem dla określonego modelu Unii Europejskiej. Kluczowe wydawało się również zbadanie przydatności oraz wagi takich wartości politycznych, jak państwo i jego suwerenność, tożsamość zbiorowa czy bezpieczeństwo, a także ich związku z pożądaną wizją UE.

The dispute over the model of European integration and around the proposals for reform and change of the European Union, which appear time and again, has become one of the main axes of conflict in Polish politics. The aim of this article is to analyse the political views of the two main actors in this dispute – Law and Justice (conservative current) and Civic Platform of the Republic of Poland (liberal current). Representatives of both ideological currents, despite significant axiological differences, were in favour of European integration. While the Law and Justice party presented a Eurorealist stance, the views of PO politicians can be described as Euro-enthusiastic. Sharp disagreements arose when the scope and extent of European integration and the model of the EU needed to be clarified, which de facto boiled down to a debate around the role and significance of the nation-state in international relations. The theoretical layer of political thought is particularly exposed in the study, as the acceptance of a realist or liberal paradigm of international relations by the parties studied was tantamount to support for a particular model of the European Union. It also seemed crucial to examine the relevance and importance of political values such as the state and its sovereignty, collective identity or security and their relationship to the desired vision of the EU.