Dominium Żmigród w świetle pierwszego katastru gruntowego Galicji, tzw. Metryki Józefińskiej

Przedmiotem pracy jest charakterystyka dominium Żmigród w drugiej połowie lat osiemdziesiątych XVIII wieku. Powstała ona w oparciu o metryki józefińskie wchodzących w jego skład 9 miejscowości położonych w południowej części ówczesnego cyrkułu dukielskiego. Pracę poprzedza wstęp, a jej zasadnicza część została podzielona na trzy rozdziały. W rozdziale pierwszym przedstawiono zarys historyczny regionu żmigrodzkiego, jego usytuowanie w podziale administracyjnym w okresie staropolskim i galicyjskim. Poruszono też aspekty związane z warunkami prowadzenia tutaj gospodarki rolnej, strukturą społeczną i etniczno-wyznaniowym rozmieszczeniem ludności na tym terenie. Rozdział drugi dotyczy głównie ziemi rozumianej jako powierzchni gruntu rolnego lub leśnego, w tym podziału każdej miejscowości na niwy i ich wielkości, areału znajdujących się na nich parcel, ich kategorii pod względem kultur rolnych i użytkowników, do których należały, a także kwestią powierzchni gospodarstw rolnych. Rozdział trzeci przedstawia produktywność ziemi w owym okresie, czyli sposób jej uprawy, uzyskiwane płody rolne w postaci zboża i siana a w przypadku lasów - pozyskane drewno, ich wartość w pieniądzu i wysokość zobowiązań podatkowych z tego tytułu. Jedną z najważniejszych części tego rozdziału jest podrozdział poświęcony systemom uprawy ziemi. Część tekstową zamyka zakończenie, a uzupełniają osobne aneksy.

The subject of the study is the description of Żmigród dominion in the second half of the eighties of the 18th century. It was created based on the Josephine Registry of 9 places which constituted a part of the dominion and which were located in the southern part of the then Dukla circle. Preceded by an introduction, the study is divided into three chapters. The first one presents a historical description of the Żmigród region, its location within the administrative division in the Old Polish and the Galician period. It also touches upon aspects related to the conditions of agriculture, social structure and ethnic-denominational distribution of population in this area. The second chapter concerns mainly land understood as the surface of arable land or forest land, including the division of each location into fields with their sizes, the area of plots located in them, their owners, their category with respect to farming culture and also the issue of the area of farmsteads. The third chapter shows the productivity of land in those times, i.e. the manner of its cultivation, the obtained produce in the form of crops and hay (in case of forests – the obtained timber), their pecuniary value and the related level of taxation. One of the most important parts of this chapter is the subchapter dedicated to systems of soil cultivation. The main body of text ends with a conclusion and is supplemented by separate annexes.