Dług publiczny Polski – cele w średnim i długim horyzoncie

Abstract

Dług publiczny stwarza obecnie (2018 r.) wiele istotnych problemów w finansach Polski. Obejmują one: nadmierny poziom zadłużenia, a zwłaszcza zadłużenia zagranicznego (wg rezydencji), wysoki poziom rentowności długu (wskutek niskiego ratingu), znaczny deficyt sektora finansów publicznych, a zwłaszcza rządu centralnego, oraz pozostawanie poza strefą euro. Sytuacja ta ma wiele negatywów: permanentne napięcie w finansach publicznych, ograniczenie pola manewru w budżecie państwa oraz niedostateczny poziom oszczędności krajowych. Konieczne są działania na rzecz usunięcia tych negatywów; w obszarze długu publicznego dotyczy to m.in.: modernizacji zarządzania i strategii długu. Podstawowe kierunki poprawy stanu zadłużenia muszą obejmować: • opracowanie średnio- i długofalowej strategii długu nakierowanej na (m.in.) podniesienie ratingu o dwa stopnie i obniżającej trwale relację koszty obsługi/PKB poniżej 1,5%; docelowo osiągnięcie co najmniej trzeciego poziomu (w S&P) i kosztów nieprzekraczających 0,5% PKB; realizacja strategii musi być monitorowana, a odstępstwa korygowane, • nowelizację ustawodawstwa dot. długu publicznego w kierunku stałej, trwałej poprawy sytuacji, z uwzględnieniem wymogów paktu fiskalnego, • konsekwentne wywiązywanie się z wymogów procedury nadmiernego deficytu oraz rekomendacji KE w przypadku przekroczenia poziomów deficytu i długu (3% i 60%), • działania na rzecz wysokiej dynamiki: wzrostu ekonomicznego i inwestycji zagranicznych oraz możliwie najszybsze przystąpienie do strefy euro, • usunięcie zagrożeń wiążących się z praworządnością i poprawę pozycji w rankingu korupcyjności; ponadto konstruktywne współdziałanie z instytucjami międzynarodowymi, a przede wszystkim organami UE, zgodnie z duchem i literą prawa.

Public debt creates currently (2018 year) many important problems for the public finance of Poland. They comprise: excessive debt level, especially foreign debt (residents), high level of profitability of the debt (because of low rating), significant level of the deficit of public sector and lack of accession to EURO. Such a state of affairs produces many disadvantages: permanent tension in public finance, confinement of the area of activity within state budget and insufficient level of national savings. It is necessary to eliminate these effects; in the area of public debt modernization of debt management and strategy is needed. Improvements regarding the issue of the debt need to be as follows: • development of the middle- and long-term debt strategy directed at improvement of rating by at least two levels and stable decreasing of the relation between costs of debt and GDP (below 1,5%); finally – achievement of at least the third level (S&P) and servicing costs below 0,5% GDP; the strategy has to be under constant monitoring and necessary corrections should be done, • amendment to the law concerning the public debt directed at stable improvement of a situation, taking into account the fiscal pact, • consistent implementation of requirements of the excessive deficit procedure and recommendation of UE Commission in case of exceeding the limits of deficit and debt (3% and 60%), • implementation of a strategy of high dynamics of: economic growth and foreign investments and the quickest access to EURO countries, • elimination of a risk concerning breaking the rules of law and improvement of the position as far as the corruption ranking is concerned; moreover – constructive cooperation with international institutions, especially with units of EU, consistent with the spirit and rules of law.