Tendencje dywergencyjne wywołane integracją gospodarczą a osiąganie spójności społeczno-ekonomicznej krajów członkowskich dzięki pomocy unijnej

W referacie podjęto zagadnienie potencjalnego negatywnego wpływu integracji i pomocy zagranicznej na gospodarkę narodową w kontekście procesów prowadzących do dywergencji w poziomie rozwoju społeczno-ekonomicznego. Zagrożenia te powstają w związku z naturalnymi tendencjami angażowania zasobów tam, gdzie przynoszą one najwyższą stopę zwrotu. Pomoc z budżetu unijnego ma pozwolić na zahamowanie i odwrócenie tych przepływów dzięki tworzeniu infrastruktury umożliwiającej osiąganie zbliżonej stopy zwrotu w regionach mniej atrakcyjnych inwestycyjnie. Jednak i tutaj występuje poważne zagrożenie, zwłaszcza dla krajów pozostających poza Strefą Euro. Silna presja aprecjacyjna wywoływana przez dopływ bezzwrotnych funduszy oraz konieczność współfinansowania nakładów inwestycyjnych oszczędnościami zagranicznymi prowadzi do pogorszenia sytuacji krajowych producentów i eksporterów. Rozwiązaniem jest ograniczenie wielkości pomocy zagranicznej do poziomu zdolności absorpcyjnych gospodarki narodowej lub alternatywnie – przystąpienie do unii monetarnej, co także powoli osiągać bardziej skutecznie spójność społeczno-ekonomiczną w ramach Unii Europejskiej.

The paper deals with the potential negative influence of the economic integration and foreign aid on national economy. As a result, socio-economic divergence persists. Threats are flowing from natural tendencies of free-market economy, where resources flow to regions and projects offering the highest rate of return. Foreign aid from the EU budget is aimed at easing these tendencies but it itself is a source for undesired processes hindering growth and competitiveness of the national economy. Non-equivalent capital inflows and co-financing requirement satisfied by foreign savings creates appreciation pressures under free float. The solution is to restrict the volume of foreign aid to the absorption capacity of the national economy, or alternatively – joining the Euro Area. Monetary integration is therefore perceived as a feasible solution for mitigating risks and threats presented in the paper.