Rola badań poświęconych szczęściu w teorii ekonomii dobrobytu

Abstract

Dokonująca się rewolucja psychologiczna w ekonomii ma znaczący wpływ na rozwój i jej przyszłość m.in. w zakresie kształtowania polityki społecznej, nierówności społecznych, teorii wzrostu gospodarczego, społecznego kontekstu racjonalnych wyborów i może pomóc w budowie nowych mierników psychologicznych takich jak tych związanych ze szczęściem. Celem niniejszego artykułu jest podkreślenie rosnącej roli, jaką odgrywa ekonomia szczęścia w teorii ekonomii dobrobytu, jak również analizy zależności pomiędzy postrzeganym poziomem szczęścia, zadowolenia z życia i sytuacji finansowej w krajach rozwijających się i rozwiniętych. Wyniki badań pokazują, że zależność pomiędzy szczęściem a satysfakcją z życia jest ujemnie skorelowana. Dodatkowo zależność ta utrzymuje się przez cały okres badania. Oznacza to, że szczęście nie jest skorelowane tylko i wyłącznie z wolnością polityczną, a zadowolenie z życia z sytuacją ekonomiczną. Wyniki dla Polski i innych krajów postsocjalistycznych są zgodne z wynikami badań dla wybranych krajów rozwiniętych tj. Szwajcarii i Japonii zwanych w literaturze pomaterialistycznymi. Tym samym istnieje konieczność bardziej wnikliwej analizy domen szczęścia i satysfakcji z życia i wewnętrznych zależności pomiędzy nimi.

The ongoing development in behavioral economics has significant influence on the economic policy in such areas as shaping social policies, economic inequalities, theory of economic growth, social context of rationality, and may help to introduce socio-psychological ratios such as happiness indicators. The aim of the paper is to present the constantly growing contribution of happiness studies to welfare economics research, as well as to explain the relation between perceived happiness, life satisfaction and financial satisfaction in transition and developed countries. The research proves that the relation between happiness and life-satisfaction is complex and negatively correlated. Moreover, this regularity does not change throughout all research period. It means that happiness depends not only on political and social freedom, and at the same time life satisfaction on economic conditions. The obtained results for Poland and post-socialist countries of Central-East coincide with the ones obtained for highly-developed countries, like Switzerland and Japan, which are described in literature as post-materialism countries. The research shows that there are still limitations to the well-being measures and a more insightful analysis of satisfaction domains needs to be carried out.