W kręgu autobiografizmu i eseizowanej prozy. Twórczość prozatorska Andrzeja Stasiuka w latach 1992-2010

Abstract

Dysertacja ta podejmuje problem genologicznotematycznej ewolucyjności prozy Andrzeja Stasiuka w latach 1992-2010. Zasadnicze pytania w niej postawione dotyczą kilku kwestii. Czy jego prozę można interpretować jako sieć, którą zagęszcza kolejny tekst, czy Stasiuk ewoluował od twórcy zakorzenionego w postmodernizmie w kierunku pisarza metafizycznego, czy jest pisarzem autobiograficznym. Usiłowałem więc zdemaskować Stasiuka strategie autobiografizacji prozy. Problemy związane z budowaniem tożsamości w wymiarze indywidualnym i zbiorowym w odniesieniu do podróżopisarstwa Stasiuka, przestrzeń skorelowana z podróżą będącą egzemplifikacją ludzkiego losu, zagadnienie melancholii obecnej w prozie Stasiuka, rozpatrywane pod kątem melancholii drogi, Opowieści galicyjskie oraz Zima odczytana w duchu melancholii sprzężonej z miejscem, noszącej znamiona acedii to kolejne problemy podjęte w pracy. Ostatnia część rozprawy oparta została na ustaleniach dotyczących społeczno-politycznego wymiaru twórczości prozatorskiej Stasiuka. Pisarz w Dzienniku pisanym później analizuje historię, co jest w jego prozie nowością. Zdarzenia widziane są przez jego narratora w optyce polskiej skłonności do ofiary. Stasiuk redefiniuje martyrologiczny trzon narodowej tożsamości oraz dekonstruuje utrwalone, kulturowe, tożsamościowe mity. Dziennik pisany później odczytany został jako utwór o charakterze politycznym.

This dissertation focuses on the problem of the genological-thematic evolution of Andrzej Stasiuk's prose in 1992-2010. Fundamental questions in this dissertation concern several issues. Can prose by Stasiuk be interpreted as a net that expands by another text? Has Stasiuk evolved from a postmodern artist to a metaphysical writer? Is he also an autobiographical writer? So I tried to unmask Stasiuk's strategies of autobiography in his prose. Problems related to individual and collective identity building with regard to Stasiuk's writing, space combined with travel as an example of human fate, the problem of melancholy present in Stasiuk's prose, considered for the melancholy on the road, Opowieści galicyjskie and Zima read in the spirit of melancholy conjugated to the place, bearing the mark of acedia - these are further problems at my dissertation. The final part of the dissertation was based on the findings on the socio-political dimension of Stasiuk's prose. The writer in the Dziennik pisany później analyzes the Polish history what is new topic in his prose. Historical events are seen by his narrator in the optician of the Polish inclination to sacrifice. Stasiuk redefines the martyrological core of national identity and deconstructs established, cultural, mythical identities. Dziennik pisany później was read as a political text.