GMO z perspektywy judaizmu
| dc.contributor.author | Twardowski, Mirosław | |
| dc.date.accessioned | 2023-09-26T15:00:45Z | |
| dc.date.available | 2023-09-26T15:00:45Z | |
| dc.date.issued | 2023-06 | |
| dc.description.abstract | Ostatnie dekady to czas spektakularnego rozwoju nowoczesnych technologii, w tym w sektorze produkcji żywności. W wyniku transferu genów z jednych organizmów do innych stało się możliwe tworzenie coraz to nowych odmian genetycznie zmodyfikowanych roślin i zwierząt. Te zdobycze współczesnej nauki nie pozostają bez echa w środowiskach religijnych, zwłaszcza w tradycji religijnej judaizm z jego specyficznymi zakazami spożywania określonych produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz normami regulującymi uprawę lub przygotowanie żywności. Prawo żydowskie rozgranicza gatunki zwierząt, które żydzi mogą jeść, czyli koszerne, od tych, których spożywać nie mogą, a więc niekoszerne (wszystkie rośliny są w nim uznawane za koszerne). W środowisku tym podnoszone są także kwestie dotyczące uprawy i konsumpcji genetycznie modyfikowanych roślin i zwierząt; w tym tych z materiałem genetycznym sztucznie przeniesionym z innych roślin lub zwierząt uznawanych w tej tradycji za niekoszerne. Choć w judaizmie nie ma konsensusu, to jednak wydaje się, że główny jego nurt skłania się ku akceptacji technologii genetycznych zmian organizmów i konsumpcji modyfikowanej żywności. Swoje łagodne stanowisko w omawianym temacie żydowscy decydenci w dziedzinie prawa i etyki opierają na ogólnej zasadzie, zgodne z którą wszystko, co nie jest wyraźnie zakazane w Biblii i Talmudzie, przyjmuje się za dozwolone. | pol |
| dc.description.abstract | The last decades have been a time of spectacular development of modern technologies, including those in the food production sector. As a result of the transfer of genes from one organism to another, it has become possible to create ever new varieties of genetically modified plants and animals. These achievements of modern science do not go unnoticed in religious circles, especially in the religious tradition of Judaism with its specific prohibitions on the consumption of certain products of plant and animal origin and the norms regulating the cultivation or preparation of food. Jewish law distinguishes the species of animals that Jews can eat, i.e. kosher ones, from those that they cannot eat, i.e. non-kosher (all plants are considered kosher). This environment also raises issues related to the cultivation and consumption of genetically modified plants and animals, including those with genetic material artificially transferred from other plants or animals considered in that tradition to be non-kosher. Although there is no consensus in Judaism, its mainstream tends to accept genetic technologies for altering organisms and the consumption of modified foods. Jewish decision-makers in the field of law and ethics base their mild stance on the general principle that anything not explicitly forbidden in the Bible and the Talmud is accepted as permitted. | eng |
| dc.identifier.citation | Polish Journal for Sustainable Development T. 27, cz. 1 (2023), s. 71-80 | |
| dc.identifier.doi | 10.15584/pjsd.2023.27.1.8 | |
| dc.identifier.eissn | 2451-2672 | |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/9316 | |
| dc.language.iso | pol | |
| dc.publisher | Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie | |
| dc.publisher | Polskie Towarzystwo Gleboznawcze Oddział w Rzeszowie | |
| dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Poland | * |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/ | * |
| dc.subject | żywność modyfikowana genetycznie | |
| dc.subject | etyka | |
| dc.subject | judaizm | |
| dc.subject | genetically modified foods | |
| dc.subject | ethics | |
| dc.subject | Judaism | |
| dc.title | GMO z perspektywy judaizmu | |
| dc.title.alternative | GMO from the perspective of Judaism | |
| dc.type | article |