Wysoka stopa wzrostu gospodarczego a rozwój społeczny w Federacji Rosyjskiej – analiza taksonomiczna kondycji społeczno-gospodarczej Rosji na tle pozostałych krajów G8 i BRICS

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie istnienia zależności pomiędzy wysokim tempem wzrostu gospodarczego w Rosji a rozwojem społecznym tego kraju. Przeprowadzone przez autorkę badania wskazują na brak bezpośredniej zależności. Federacja Rosyjska zajmując wśród pozostałych krajów G8 i BRICS czołowe miejsca pod względem tempa wzrostu gospodarczego w latach 2000 i 2008, uzyskuje jednocześnie bardzo niską pozycję dla analogicznego zestawienia, badającego wskaźnik rozwoju społecznego. Jest to sytuacja nietypowa z punktu widzenia teorii ekonomii, a dla samej Rosji niebezpieczna. Brak przełożenia szybkiego wzrostu gospodarczego na wzrost dobrobytu społeczeństwa rosyjskiego będzie nasilał zjawisko nierówności społecznych, które w konsekwencji mogą zahamować sam wzrost. Co więcej – podstawą wzrostu gospodarczego Rosji jest odpowiednia polityka dotycząca eksportu surowców energetycznych, która za sprawą czynników koniunkturalnych lub technologicznych może wkrótce stracić na znaczeniu. W chwili obecnej Rosja nie dysponuje alternatywnym czynnikiem wzrostu gospodarczego. Wnioski końcowe poprzedzone są skrótowym ujęciem perspektyw rosyjskiej polityki energetycznej i najważniejszych wyzwań, z jakimi obecnie się zmaga oraz zaproponowanej przez władze Rosji strategii rozwoju tego kraju. W końcowej części pracy zawarte są także sugestie dotyczące kierunku dalszych badań.

The following paper touches the problem of possible existence of correlation between rapid economic growth and social development in Russia. Results of research conducted by the author indicate no direct relation between the above two variables. Russian Federation earns top positions among all G8 and BRICS countries in ranking evaluating speed of economic growth in the year 2000 and 2008. On the other hand Russia’s social indicators are very low, giving this country one of the last positions in comparable ranking evaluating social development. This situation is very unusual for theory of economics. It also presents a serious threat for Russia itself. Lack of correlation between rapid economic growth and growth of social welfare will further intensify social discrepancies in this country and that may result in suppressing economic growth. Moreover Russian economic growth is based on special raw materials export policy, which may become ineffective in a short period of time, due to trade cycle and technological factors. At this moment Russia has no alternative option for growth. Final conclusions are preceded by brief description of perspectives on Russian energy policy and challenges it is currently facing as well as Russia’s development strategy presented by the authorities of this country. The final part also includes numerous suggestions for further researches.