Law and philosophy in the face of terrorism – the casus of shooting down a hijacked plane

Abstract

The paper discusses the problem of moral responsibility for difficult decisions in the sphere of politics on the example of a former regulation of aviation laws concerning shooting down a hijacked plane. The text analyzes a sentence of the Constitutional Tribunal on the matter, especially the issue of the right to live and the concept of human dignity. A comparison is made between Mill’s utilitarism and Kantian deonthology as two opposing moral philosophies. In the end a hypothesis is made that state authorities should be held morally accountable by the public for their choices, even should that accountability result in their condemnation or the loss of office.

W artykule rozważono problem odpowiedzialności moralnej za trudne decyzje w sferze politycznej na przykładzie niegdysiejszej regulacji prawa lotniczego o zestrzeleniu porwanego samolotu. Przeanalizowano orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie, zwracając uwagę na przedstawione przez Trybunał argumenty za derogacją przepisu, zwłaszcza na problematykę prawa do życia oraz konstytucyjną zasadę wolności człowieka. Przeprowadzono także porównanie Millowskiego utylitaryzmu oraz Kantowskiej deontologii jako dwóch przeciwstawnych filozofii moralnych. Ostatecznie przedstawiono tezę jakoby piastuni władzy publicznej byli w pełni odpowiedzialni moralnie wobec społeczeństwa za niejednoznaczne wybory, których dokonają – choćby nawet owa odpowiedzialność miała skutkować ich potępieniem moralnym czy utratą urzędu.