Kryzys jurysdykcyjny Afrykańskiego Trybunału Praw Człowieka i Ludów

Abstract

Prezentowany tekst zawiera analizę ważnego i aktualnego zagadnienia związanego z międzynarodową ochroną praw człowieka w wymiarze regionalnym oraz ze współczesnym sądownictwem międzynarodowym. Dotyczy ono kryzysu jurysdykcyjnego Afrykańskiego Trybunału Praw Człowieka i Ludów, który jest najmłodszym z trzech funkcjonujących obecnie na świecie regionalnych trybunałów praw człowieka. Impas ten ma związek z wycofywaniem się kolejnych państw regionu spod jurysdykcji tego organu, która jest dobrowolna. Jednocześnie stanowi on jeden z fundamentalnych problemów, z jakimi boryka się Trybunał Afrykański. Przyczyn wypowiedzenia jurysdykcji przez państwa afrykańskie jest kilka. Najbardziej znaczącymi z nich są: niestabilność Trybunału, utrata zaufania państw regionu do tego organu czy chęć uniknięcia przez nie odpowiedzialności za naruszenia norm prawa międzynarodowego. Do podstawowych metod użytych przy analizie prezentowanej materii i formułowaniu wniosków należy metoda dogmatyczno-egzegetyczna polegająca na analizie tekstów prawnych. Warsztat naukowy opracowania obejmuje pozycje piśmiennictwa krajowego i międzynarodowego, które posłużyły do prezentacji dotychczasowego stanu wiedzy w obrębie poruszanej problematyki.

This text is an analysis of an important and topical aspect of the international human rights protection in its regional dimension and the contemporary international judiciary. It concerns the jurisdictional crisis of the African Court of Human and Peoples' Rights, the youngest of the three regional human rights courts currently in operation worldwide. The impasse involves successive countries of the region withdrawing from the authority’s jurisdiction, which is voluntary. This is also one of the fundamental problems the African Court is facing. There are several causes of African states terminating its jurisdiction. The Court’s instability, the loss of the regional states’ trust in the authority or their willingness to evade responsibility for the violations of international legal standards are among the major reasons. The dogmatic-exegetical method, which consists in analysing legal texts, is the key method used to analyse the subject matter and to advance conclusions. Polish and international literature serves to present the state of knowledge about the issues discussed.