Obraz Żydów w polskiej myśli historycznej okresu II Rzeczypospolitej Syntezy, parasyntezy i podręczniki dziejów ojczystych

Abstract

Celem niniejszej rozprawy jest ukazanie wielowymiarowego obrazu Żydów zaprezentowanego w polskiej myśli historycznej lat 1918-1939. Głównym przedmiotem badań stały się syntezy, parasyntezy oraz podręczniki dziejów ojczystych, które wyszły spod pióra historyków polskich. Cezurę czasową rozprawy doktorskiej wyznacza z jednej strony odzyskanie przez Polskę niepodległości, a z drugiej - wybuch II wojny światowej. Konstrukcja pracy oparta została na układzie chronologiczno-problemowym. Wyjątek stanowi część poświęcona podręcznikom szkolnym w latach 30-tych XX wieku. Ze względu na występujące wówczas jednolite wzorce wychowawcze. W pierwszym rozdziale ukazałam obraz Żydów w syntezach, parasyntezach oraz podręcznikach szkolnych lat 1900-1914. W drugim z kolei przeanalizowałam syntezy i parasyntezy lat 1918-1939. Podzieliłam go na dwa podrozdziały. W pierwszej kolejności analizie poddane zostały opracowania ogólne i opracowania dziejów politycznych. Następnie w podrozdziale drugim omówiłam prace parasyntetyczne. Zaliczyłam do nich publikacje specjalistyczne, odnoszące się do poszczególnych dziedzin historii. W trzecim rozdziale rozprawy omówiłam podręczniki historii ojczystej, które obowiązywały w okresie międzywojennym. W ramach tego rozdziału dokonałam podziału na prace opublikowane do reformy jędrzejewiczowskiej oraz te, które ukazały się w latach 1932-1939.

The purpose of this dissertation is to show the multidimensional image of the Jews presented in Polish historical thought of the years 1918-1939.The main subject of the study and research became syntheses, parasyntheses and textbooks of native history, which were written by Polish historians. The time caesura of the dissertation is marked by Poland's regaining of independence on the one hand, and the outbreak of World War II on the other. The structure of the work was based on a chronological and problematic arrangement. The exception is the section devoted to school textbooks in the 1930s. Due to the uniform educational patterns that existed at the time. In the first chapter, I showed the image of the Jews in syntheses, parasyntheses and school textbooks of 1900-1914. In the second, in turn, I analyzed the syntheses and parasyntheses of 1918-1939. I divided it into two subsections. In the first, general studies and studies of political history were analyzed. Then, in subsection two, I discussed parasynthetic works. I counted among them specialized publications pertaining to particular fields of history. In the third chapter of the dissertation, I discussed the textbooks of domestic history that were in use during the interwar period. Within this chapter, I divided the works published up to the Jedrzejewicz reform and those published between 1932 and 1939.