Wiedza i innowacje podstawą tworzenia przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa w gospodarce opartej na wiedzy

Abstract

Doświadczenia krajów rozwiniętych wskazują na umocnienie roli wiedzy, informacji i innowacji w rozwoju gospodarczym. Obserwowane zjawisko przejścia od gospodarki materiało- i kapitałochłonnej do gospodarki, której podstawą jest informacja, zasoby niematerialne, w szczególności kapitał ludzki, wiedza oraz nowe technologie jest jednym z ciekawszych zjawisk zachodzących we współczesnym świecie. Prowadzi ono do powstania nowego typu gospodarki – gospodarki opartej na wiedzy. Koncepcja gospodarki opartej na wiedzy sięga lat 90. XX w.: w 1996 r. w raporcie Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) pojawiło się pierwsze kompleksowe przedstawienie tego zagadnienia. Zgodnie z definicją OECD pod pojęciem „gospodarki opartej na wiedzy” należy dopatrywać się gospodarki, która bezpośrednio bazuje na produkcji, dystrybucji oraz stosowaniu wiedzy i informacji. Według A. Koźmińskiego „gospodarka oparta na wiedzy to taka gospodarka, w której działa wiele przedsiębiorstw, które na wiedzy opierają swoją przewagę konkurencyjną” [Koźmiński, 2001, s. 87]. Z kolei M.E. Porter [Porter, 2001, s. 192] stwierdza, że przewagi konkurencyjnej należy szukać w zdolności do bycia innowacyjnym, ciągłym podnoszeniu poziomu innowacyjności i uzyskiwaniu dzięki temu oczekiwanej efektywności. Konkurencyjność przedsiębiorstwa warunkowana jest wieloma czynnikami zarówno o charakterze zewnętrznym (polityka państwa, stan infrastruktury materialnej i intelektualnej), jak i wewnętrznym (kapitał, nowoczesne technologie, sposób zarządzania). Zarówno w literaturze przedmiotu, jak i prowadzonych badaniach, wiedzę i innowację wskazuje się jako jedne z najważniejszych czynników wpływających na rozwój gospodarczy. Celem artykułu jest przedstawienie wiedzy i innowacji jako źródeł przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw.

The experience of developed countries indicate a strengthening of the role of knowledge, information and innovation in economic development. The transition from a material and capital-intensive economy, to economy which is based on the information, resources, assets, human capital, knowledge and new technologies is one of the most interesting phenomenon in the contemporary world. It leads to form a new type of economy – the knowledge economy. The concept of knowledge-based economy reaches 90s. In 1996. in the report of the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) appeared first comprehensive presentation of this issue. According to the OECD definition, the term knowledge-based economy should be connected with the economy, which is based directly on the production, distribution and use of knowledge and information. The competitiveness of businesses is conditioned by many factors both an external (state policy, the state of physical infrastructure and intellectual) and internal (capital, technology, governance). Both in the literature and conducted research, knowledge and innovation are deemed as one of the most important factors affecting on economic development. The purpose of this article is to present knowledge and innovation as sources of competitive advantage.