Konsumpcja a wzrost gospodarczy w Polsce. W cieniu globalnego kryzysu gospodarczego

Abstract

Głównym celem niniejszego artykułu jest zbadanie współzależności pomiędzy konsumpcją a wzrostem gospodarczym w świetle globalnego kryzysu gospodarczego. Okres analizy obejmuje generalnie lata 2005–2012. W niektórych sytuacjach okres badania obejmuje także kilka lat przed rokiem 2005. Tam gdzie było to możliwe wykorzystano również dane z pierwszych kwartałów roku 2013. Aczkolwiek badaną kwestię z wykorzystaniem wskaźników makroekonomicznych analizować można w dłuższym okresie, na przykład od roku 1995, co daje praktycznie dwa cykle gospodarcze, to jednak zamierzeniem autora nie jest analiza współzależności pomiędzy konsumpcją i wzrostem gospodarczym w ogóle, ale właśnie w warunkach globalnego kryzysu gospodarczego. Realizacja tego celu jest możliwa dzięki osiągnięciu celów cząstkowych, którymi są: analiza kształtowania się wzrostu gospodarczego i konsumpcji w Polsce w latach 2005–2012 oraz zbadanie ich korelacji w latach 2006–2012. W badaniu wykorzystano studia literaturowe, analizę statystyczną i metodę dedukcji. Ostatnie kilka lat w Polsce, poczynając od roku 2007, to okres turbulencji gospodarczych będących konsekwencją trwającego kryzysu gospodarczego na świecie. Dynamika wzrostu gospodarczego w tym czasie słabnie, co znajduje wyraz m.in. w zmianach konsumpcji. Pomimo że konsumpcja ulega ograniczeniu, nie pogłębia się istotnie istniejące już i tak jej zróżnicowanie. Uwidacznia to analiza konsumpcji w poszczególnych grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych oraz w ujęciu przestrzennym. Wynika z niej, że pomiędzy poszczególnymi grupami gospodarstw domowych i województwami w Polsce występują znaczne różnice w tym zakresie. Chociaż w warunkach stabilności gospodarczej wzrost gospodarczy niezaprzeczalnie pozytywnie i z dużą siłą wpływa na wzrost konsumpcji, to jednak w warunkach kryzysu, spowolniony, aczkolwiek dodatni wzrost gospodarczy nie przekłada się na wzrost wydatków konsumpcyjnych.

The main purpose of this article is to investigate the correlation between consumption and economic growth in the light of the global economic crisis. The period of analysis generally includes the years 2005 to 2012. In some cases, the study period also includes several years before 2005. Where this was possible data from the first quarter of 2013 were also used. Although examining the issue by using macroeconomic indicators can be analyzed over a longer period, for example, since 1995, giving practically two business cycles, it is not the intention of the author to analyze the correlation between consumption and increase economic as such, but during the global economic crisis. This objective is achieved by partial achievement of objectives, which are: analysis of the evolution of economic growth and consumption in Poland in the years 2005–2012 and investigation of their correlation in 2006–2012. Literature studies, statistical analysis and the method of deduction have been used. The last few years in Poland, starting from 2007, is a period of economic turbulence as a consequence of the ongoing economic crisis in the world. The dynamics of economic growth in this period is weakening, which is reflected for example in consumer spending. Although the consumption is reduced, but it’s already existing diversity is not enlarging. The analysis of consumption in different socio-economic groups of households and in spatial terms shows that there are significant disparities between different groups of households and provinces in Poland in this respect. Although in terms of economic stability, economic growth undeniably has a positive and strong impact on the consumption growth, in conditions of crisis, slowed-down (although positive) economic growth does not reflect consumer spending.