Włączenie społeczne w krajach Unii Europejskiej – refleksja na półmetku realizacji strategii Europa 2020

Jedną z ambicji Unii Europejskiej (UE) jest aktualnie promowanie wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu (wzrostu inkluzywnego). Intensyfikacja działań na jego rzecz ma miejsce zwłaszcza w ostatnich latach – po kryzysie. Celem niniejszych badań uczyniono ocenę skuteczności polityki UE w zakresie włączenia społecznego na podstawie wytycznych strategii Europa 2020. Obecnie przypada połowa dekady, w trakcie której powinny zostać zrealizowane cele tego programu. Jednym z priorytetów jest właśnie wzrost inkluzywny. W artykule przedstawiono najważniejsze pojęcia związane z poruszanym tematem (nierówności, ubóstwo, wykluczenie społeczne) oraz pokrótce scharakteryzowano ich wpływ na gospodarkę. Następnie omówiono specyficzne dla UE podejście do kwestii socjalnych, koncentrując się przede wszystkim na kwestiach opisanych w strategii Europa 2020 dotyczących walki z wykluczeniem. W kolejnej części artykułu zaprezentowano dane statystyczne związane z włączeniem społecznym, a ich wartości pozwoliły zakwestionować skuteczność przyjętej w UE polityki, aczkolwiek nie może ona być uznana za jedyną przyczynę obserwowanych niepowodzeń. W związku z tym podjęto także próbę wskazania innych okoliczności, które mogły zadecydować o niesatysfakcjonującym stopniu realizacji celów strategii Europa 2020. Ponadto, na podstawie dokumentów unijnych zaprezentowano dotyczące tematu włączenia społecznego rekomendacje dla krajów członkowskich. Okazuje się, że zalecenia nie dotyczą tylko i wyłącznie walki z ubóstwem, ale kładą duży nacisk na kwestie związane z rynkiem pracy i edukacją.

One of the current ambitions of the European Union (EU) policy is to promote inclusive growth in all Member States (MS). After the crisis, over the last few years the EU and its MS have made a series of important decisions that put stronger emphasis on social aspects. The aim of the research was to discuss effectiveness of the current European policy in the field of poverty and social exclusion on a basis of statistics concerning mentioned phenomena. The discussion is significant, because it takes places five years after the Europe 2020 strategy introduction. One of the priorities of the strategy is inclusive growth. The paper explains the most important issues concerning inequalities, poverty and social inclusion as well as their impact on an economy, describes the attitude toward social protection common in the EU and presents the chosen aspects the of Europe 2020 strategy concerning the fight against social exclusion. Then the paper juxtaposes those issues with statistical data, what lets question the efficiency of the EU policy. Some other probable reasons of unsatisfactory results are also discussed. On a basis of EU documents there are also presented some recommendations for the MS. There are focused mainly on labour market and education.