Nierówności ekonomiczne a kapitał ludzki w Polsce

Abstract

Badania nad kapitałem ludzkim wskazują, iż może on w istotny sposób warunkować wzrost nierówności społecznych i ekonomicznych. W Polsce w ostatnich kilkunastu latach obserwuje się wzrost poziomu wykształcenia społeczeństwa, który wymuszony jest wzrostem znaczenia wiedzy w gospodarce. Znajduje to odzwierciedlenie we wzroście gospodarczym, który przekłada się na zwiększenie przeciętnych dochodów, jak i wydatków gospodarstw domowych. Dane liczbowe, które stały się podstawą opracowania, pochodzą z badań budżetów gospodarstw domowych, przeprowadzanych corocznie przez Główny Urząd Statystyczny. Do analizy wykorzystano dane za lata 1998–2004. Wyniki badań wskazują, że podniesienie poziomu wykształcenia w Polsce wpływa na wzrost ogólnego poziomu nierówności, mierzonego współczynnikiem Giniego i dekomponowalnym indeksem Theila. Najwyższy ich poziom możemy zaobserwować wśród gospodarstw prowadzonych przez osoby z wyższym wykształceniem, natomiast najnżższy wśród gospodarstw, w których głową jest osoba z wykształceniem zawodowym zasadniczym lub średnim. Spowodowane jest to wzrostem nierówności międzygrupowych oraz coraz większym udziałem wśród zatrudnionych grupy pracowników z wyższym wykształceniem. Niezależnie od tego jedyną szansą zlikwidowania luki cywilizacyjnej gospodarki Polski jest dalszy rozwój kapitału ludzkiego.

Researches on human capital indicate that it may determine growth of social and economic inequality. In recent years we can observe an increase of education level in Polish society that is forced by growing importance of knowledge in economy. It may be reflected in economic growth which can determine an increase in average income and expenditure of households. Data comes from households budget surveys carried by Central Statistical Office in Poland every year. Data used in this paper concerns years from 1998 to 2004. The results of researches indicate that a rise in education level in Poland affects in growth of general level of inequality which can be measured by Gini ratio or Theil index. We can observe the highest extent of inequality in households in which the head of household is high educated and the lowest one in households with less than secondary education. It is caused by increment of inequality between households with different level of education and bigger and bigger participation of employees with higher education. However, development of human capital is a chance of elimination the civilization gap of Polish economy.