Pomiędzy świętością a dysfunkcją psychiczną: zaburzenia odżywiania w perspektywie historycznej

Abstract

Zaburzenia odżywiania są zjawiskiem złożonym i wielowymiarowym, które dotyka ludzi na całym świecie, jednak sposób, w jaki są one rozumiane i leczone, zmieniał się na przestrzeni wieków. W perspektywie historycznej można wyróżnić kilka etapów w postrzeganiu zaburzeń odżywiania, które wiązały się z różnymi czynnikami kulturowymi, społecznymi, medycznymi i psychologicznymi. W artykule przedstawiono sposoby percepcji tego typu zaburzeń ‒ od uznawania podejmowania postów za objawy świętości lub opętania po ich postrzeganie jako chorób somatycznych lub psychicznych. Przed około dwoma wiekami zaburzenia odżywiania stały się przedmiotem zainteresowania naukowego i klinicznego. Zaczęto badać ich przyczyny i skutki, uwzględniając zarówno czynniki biologiczne, jak i psychospołeczne. Rozwinęły się różne podejścia terapeutyczne, takie jak psychoanaliza, terapia behawioralna czy terapia rodzinna. Współcześnie zaburzenia te są uznawane za poważny problem zdrowotny i społeczny. Jednocześnie pojawiły się nowe wyzwania i zagrożenia, takie jak wpływ mediów, kultury konsumpcji czy globalizacji na kształtowanie się obrazu ciała i norm żywieniowych. Przyjęta w artykule perspektywa historyczna ma na celu nie tylko ukazanie zmieniających się postaw wobec zaburzeń odżywiania na przestrzeni wieków, ale także zwrócenie uwagi na wzrost ich rozpowszechnienia w najnowszej historii.

Eating disorders are a multifaceted and complicated phenomenon that affect people worldwide, but their understanding and treatment have evolved over the centuries. From a historical standpoint, eating disorders can be perceived in multiple stages, each of which has been linked to different cultural, social, medical, and psychological variables. The article outlines the various perspectives on this kind of condition, ranging from considering fasting to be a sign of holiness or possession to considering it to be a physical or mental ailment. Eating disorders came to the attention of scientists and clinicians approximately 200 years ago. They started researching the root causes and effects of these disorders, accounting for both psychological and biological factors. Numerous approaches to treatment have emerged, including psychoanalysis, behavioral therapy and family therapy. These disorders are now acknowledged as significant social and health issues. Simultaneously, new risks and concerns have surfaced, such as the media, consumer culture, or globalization's impact on how dietary habits and body image are formed. The article's historical viewpoint aims to demonstrate how attitudes around eating disorders have changed over time while also emphasizing the prevalent issue they have become in recent years.