Instytucje a akumulacja kapitału rzeczowego we współczesnej gospodarce

Abstract

Możliwość kreowania wysokiego tempa wzrostu gospodarczego zależy od zdolności krajów do osiągania odpowiednio wysokiego tempa powiększania kapitału. W gospodarce współczesnej obserwowane są olbrzymie dysproporcje w rozmiarach akumulacji kapitału rzeczowego dokonywanych przez poszczególne kraje. Na początku XXI wieku akumulacja brutto kapitału na jednego aktywnego zawodowo była prawie 60 razy większa w Ameryce Północnej niż w Afryce Subsaharyskiej. Również wysoki współczynnik Giniego jest potwierdzeniem tego zróżnicowania. Dla nakładów kapitału do zasobów pracy w gospodarce światowej kształtuje się on na poziomie około 60%. W artykule zadano zatem pytanie o źródła różnic w rozmiarach tworzonego kapitału rzeczowego. Celem podjętych badań jest przeprowadzenie analizy oddziaływania instytucji na akumulację kapitału rzeczowego, a w tym wyjaśnienie różnic w rozmiarach tworzonego kapitału w skali globalnej. W artykule wykorzystano kilka mierników stosowanych w ocenie jakości instytucji: Economic Freedom of the World (Fraser Institute), Worldwide Governance Indicators – Government Effectiveness, Rule of Law (World Bank) oraz Freedom in the World – Political Rights, Civil Liberties (Freedom House). Zmienność nakładów kapitałowych może być w dużym stopniu wyjaśniona różnicami w systemach instytucjonalnych (nawet do prawie 80%). Wzrost sprawności funkcjonowania instytucji (i tym samym poprawa wskaźników ich jakości) wydatnie zwiększa rozmiary akumulacji kapitału. Ład instytucjonalny osiągany dzięki stworzeniu odpowiednich instytucji, a także ich współdziałaniu w danej przestrzeni staje się podstawowym warunkiem wysokiej efektywności funkcjonowania podmiotów i całej gospodarki, kreowania dużych przyrostów potencjału wytwórczego oraz zmian strukturalnych sprzyjających dalszemu rozwojowi.

The possibility of creating a high rate of economic growth depends on the ability of countries to achieve an adequately high pace of capital growth. In contemporary economy, we can observe huge disproportions in the level of capital accumulation achieved by particular economies. In the early 21st century, gross accumulation per 1 professionally active person was almost 60 times higher in North America than in Sub-Saharan Africa. Also, a high Gini coefficient is a confirmation of such disparity. For capital outlay on human resources in world economy, it is on the level of 60%. This article asks about the sources of differences in the sizes of created capital. The objective of undertaken research is to analyze the impact of institutions on capital accumulation, and to explain the disparities in the size of created capital in a global scale. In this article, several measures applied to institution quality assessment are used: Economic Freedom of the World (Fraser Institute), Worldwide Governance Indicators – Government Effectiveness, Rule of Law (World Bank) and Freedom in the World – Political Rights, Civil Liberties (Freedom House). The disparities between capital outlay may be, to a great extent, explained by the differences in institutional systems (even up to 80%). An increased institutional performance (and, at the same time, improved institution quality indicators) contributes significantly to raising the level of capital accumulation. Corporate governance achieved by creating adequate institutions and their cooperation in a given field becomes the basic determinant of a high performance of business entities and the whole economy, a big improvement of productive capacity and structural changes leading to further development.