Emerytury weteranów wojny futbolowej. Analiza porównawcza systemów emerytalnych Hondurasu i Salwadoru

Abstract

Krótkotrwały konflikt zbrojny między Salwadorem a Hondurasem, który miał miejsce w roku 1969, nazwany mianem „wojny futbolowej”, był faktycznie konfliktem o podłożu ekonomicznym. Autor zastanawia się, czy współcześnie różnice w zamożności obydwu krajów są na tyle znaczące, że możliwe jest, wynikające z tego zróżnicowania, odmienne kształtowanie rozwiązań emerytalnych w obydwu krajach. Celem badawczym pracy jest analiza porównawcza historycznych i aktualnych rozwiązań w systemach emerytalnych Hondurasu i Salwadoru. Autor stawia hipotezę o wcześniejszym wdrażaniu kapitałowych rozwiązań emerytalnych w Salwadorze, jako efektu wyższego poziomu rozwoju gospodarczego w tym kraju, niż w Hondurasie. Artykuł prezentowany jest w układzie: 1) Rozwój historyczny systemów emerytalnych, 2) Stan obecny systemów emerytalnych, 3) Podobieństwa i różnice oraz 4) Wyzwania i przewidywane zmiany w systemach emerytalnych. W podsumowaniu autor stwierdza, że system emerytalny w Hondurasie wydaje się w porównaniu z Salwadorem głęboko opóźniony we wdrażaniu reform, szczególnie w zakresie braku konkurujących ze sobą prywatnych przedsiębiorstw zarządzających funduszami emerytalnymi. Z kolei system emerytalny w Salwadorze wydaje się wykorzystywać doświadczenia innych krajów Ameryki Łacińskiej w rozwiązywaniu problemów związanych z finansowaniem potrzeb osób w zaawansowanym wieku. Reforma realizowana od roku 2008 miała charakter kapitałowy, odnosząc się wprost do rozwiązań zastosowanych wcześniej w Chile. Obecnie jednak okazuje się, że koszty transformacji są niemożliwe do udźwignięcia przez system finansowy państwa i powstała obecnie potrzeba rzetelnej analizy przyjętych rozwiązań. Postawiona na wstępie hipoteza, o wcześniejszym wdrażaniu kapitałowych rozwiązań emerytalnych w Salwadorze, jako efektu wyższego poziomu rozwoju gospodarczego w tym kraju, niż w Hondurasie, uzyskała potwierdzenie.

The short-lived armed conflict between El Salvador and Honduras, which took place in 1969, dubbed as the “Soccer War” was actually conflict on economic grounds. The author wonders if today the differences in wealth between the two countries are so significant that it is possible, under the this diversity, various forms of pension arrangements in both countries. The aim of the research study is a comparative analysis of past and present solutions to pension systems in Honduras and El Salvador. The author hypothesized advance the implementation of the capital pension solutions in El Salvador, as the effect of higher levels of economic development in this country than in Honduras. The paper is presented in the system: The historical development of pension systems, The present state of pension systems, Similarities and differences, and Challenges and planned changes in the pension systems. In conclusion, the author states that pension system in Honduras seems in comparison with El Salvador profoundly delayed the implementation of reforms, particularly in the absence of competing private pension fund management companies. In turn, the pension system in El Salvador seems to use the experience of other Latin American countries in solving problems related to the financing needs of persons of advanced age. The reform implemented since 2008 had a capital nature, referring directly to the solutions used previously in Chile. Today, however, it appears that the transition costs are impossible to bear the financial system of the state and created now the need a thorough analysis of the solutions adopted. Placed at the beginning of the hypothesis, of an earlier implementation of capital pension solutions in El Salvador, as the effect of higher levels of economic development in this country, than in Honduras, received confirmation.