W artykule wyodrębniono instytucje sprzyjające wzrostowi gospodarczemu wywiedzione z liberalizmu anglosaskiego oraz wskazano na ich konsekwencje dla nierówności społecznych. Na podstawie wyodrębnionych rodzajów instytucji i problemów związanych z pomiarem i identyfikacją dowodzi się, że proces optymalizacji zmiany instytucjonalnej w krajach posocjalistycznych nie może być w dostatecznym stopniu kontrolowany i musi się dokonywać ewolucyjnie. Posocjalistyczne dziedzictwo reguł myślenia i działania oraz technokratyczna modernizacja kapitału ludzkiego nie są w stanie doprowadzić do spójnej zmiany instytucjonalnej umożliwiającej zintegrowany rozwój wszystkich sfer bytu ludzkiego. W artykule zaprezentowano również postulaty pod adresem spójnej zmiany instytucjonalnej w Polsce.

In the study there are specified the institutions favourable for economic growth that are derived from Anglo-Saxon liberalism and there are pointed out their consequences for social inequalities. Basing on the specified kinds of institutions and problems connected with their measurement and identification there is being proved that the process of optimisation of institutional change in post-socialistic countries cannot be controlled enough and have to progress evolutionary. Post-socialistic heritage of ways of thinking and acting as well as technocratic modernization of human capital are not able to conduct to coherent institutional change that enables integrated development of all spheres of human existence. In the study there are presented also some proposals for coherent institutional change in Poland.