Archeologia archiwalna. Materiały Cesarskiej Komisji Archeologicznej do badań nad dziedzictwem materialnym Polski. Część I
dc.contributor.author | Dzik, Michał | |
dc.contributor.author | Musin, Aleksandr | |
dc.date.accessioned | 2021-12-29T08:18:46Z | |
dc.date.available | 2021-12-29T08:18:46Z | |
dc.date.issued | 2021 | |
dc.description | We współczesnej archeologii istnieją co najmniej dwa kierunki badań, które wydają się dość charakterystyczne dla obecnego etapu jej rozwoju. Pierwszy można nazwać samopoznaniem archeologii, pogłębioną refleksją nad dotychczasowym dorobkiem tej nauki. Charakterystyczne dlań jest zainteresowanie historią badań archeologicznych, ale też analiza ewolucji stosowanych pojęć i metod, wyjaśnianie historii badań nad stanowiskiem lub całą kulturą archeologiczną, wreszcie odkrywanie motywacji i kierunków myślenia dawnych badaczy materialnych pozostałości ludzkiej działalności. Kierunek ten pozwala znaleźć w przeszłości punkt oparcia dla współczesnych badań na tym polu, zwraca uwagę na te cechy archeologii, które powinny być ważne także dziś, dając badaczom dodatkową motywację do działalności naukowej. Drugi kierunek wiąże się ze zwrotem ku stosowaniu nieniszczących metod w badaniach stanowisk archeologicznych oraz z poszukiwaniem nowych sposobów analizy, ale i rozumienia materialnych zabytków przeszłości. Maksymą tego nurtu jest poniekąd słynna medyczna zasada primum non nocere, w tym wypadku odniesiona do stanowisk archeologicznych i dziedzictwa kulturowego. Takie podejście wiąże się ze świadomością ciągłej niedoskonałości współczesnych metod wykopaliskowych. Zarówno pierwszy, jak i drugi nurt badań może być realizowany przez opracowanie materiałów archiwalnych. Archiwa od dawna odgrywają ważną rolę w archeologii, a badanie i odczytywanie warstw kulturowych przez archeologa, podobnie jak i warstw naturalnych przez geologa, nieraz porównywano do pracy archiwisty. Już w XVIII w. francuski filozof, przyrodnik i matematyk Georges-Louis Leclerc de Buffon (1707–1778) określał warstwy geologiczne jako archives de la terre (Roger 1988). Fraza ta przestała być li tylko metaforą w XX w. Znany archeolog André Leroi-Gourhan (1911-1986) porównał systematyczne rejestrowanie danych podczas wykopalisk w postaci dzienników i raportów z tworzeniem archives du sol (Gallay 2003; Roth 2018), które następnie stawały się przedmiotem badań. Praca archeologa odsłaniającego warstwy ziemi bywa porównywana do pracy archiwisty wertującego arkusze archiwalne (Viand 2012). | pl_PL.UTF-8 |
dc.identifier.isbn | 978-83-7996-980-7 | |
dc.identifier.uri | http://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/7327 | |
dc.language.iso | pol | pl_PL.UTF-8 |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego | pl_PL.UTF-8 |
dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | * |
dc.title | Archeologia archiwalna. Materiały Cesarskiej Komisji Archeologicznej do badań nad dziedzictwem materialnym Polski. Część I | pl_PL.UTF-8 |
dc.type | book | pl_PL.UTF-8 |