Przekształcenia instytucjonalne w Polsce metodą pokonywania nierówności gospodarczych w ramach UE

Abstract

Nierówności gospodarcze między rozwiniętymi krajami UE a Polską można pokonać poprzez zapewnienie trwałego wzrostu, opartego także na źródłach endogenicznych. Jednym z nich są przemiany instytucjonalne stymulujące wzrost oszczędności wewnętrznych oraz dopasowanie instytucji do potrzeb gospodarki rynkowej. Obecnie w Polsce można zauważyć dychotomię między gospodarką rynkową a instytucjami kształtowanymi w okresie gospodarki nakazowo-rozdzielczej, które wciąż traktują informację jako dobro reglamentowane. Postęp polega na tym, że urzędnicy uprzejmie i często fachowo odpowiadają na pytania petenta, ale to petent wciąż musi zabiegać o informację. Przy załatwianiu wielu spraw urzędowych brakuje ulotek informacyjnych, co sprzyja utrwalaniu szarej strefy. Instytucjom w Polsce i urzędnikom brakuje zachęty finansowej, która sprzyjałaby ich zainteresowaniu dobrobytem przedsiębiorstw i działalności gospodarczej. Dla ustalenia systemu zachęt finansowych potrzebne jest określenie docelowego modelu instytucjonalnego, co wymaga poważniejszych badań. Ze względu na bieżące ograniczenia, polegające na konieczności dostosowania instytucji w Polsce do możliwości wykorzystania funduszy unijnych, wydaje się, iż dobrym pozwiązaniem będzie utworzenie instytucji przejściowych od modelu unijnego do docelowego.

Income inequalities between developed EU countries and Poland could be covered by high sustainable growth, based on the endogenous sources, as well. It means, institutional reforms, which stimulate higher internal savings could be more compatible with transformed economy. There is noticeable gap between market economy and the institutions rised in the former system. They are not financially and mentally stimulated to be interested in the business development. But the scheme of financial motives should be joint with the final institutional model. However, the current need requires the institutions in Poland to fit with the EU institutions. The conclusion is, that final institutional model in Poland should take into account the current transitional institutions working with the EU institutions.