Kasacja w prawie polskim i prawie Stanów Zjednoczonych – próba porównania

Abstract

Celem artykułu jest próba porównania nadzwyczajnego środka odwoławczego, który został przewidziany w polskim Kodeksie postępowania karnego – kasacji – do uregulowań zawartych w prawie Stanów Zjednoczonych. W pierwszej części opracowania skupiono się na przedstawieniu kwestii historycznych związanych z genezą prawa karnego i procedury karnej USA. Następnie scharakteryzowany został amerykański system prawny, jak również przybliżona została specyfikacja tego systemu. Kolejno w sposób szczegółowo przybliżono postępowanie apelacyjne w amerykańskim procesie, które w sposób odmienny niż w polskim ustawodawstwie nie stanowi odrębnej i jednolitej procedury. W drugiej części artykułu skupiono się na przedstawieniu uregulowań zawartych w Kodeksie postępowania karnego. Omówiono warunki formalne do wniesienia kasacji, podstawy kasacyjne i procedurę postępowania przed Sądem Najwyższym. Zagadnienia szczególnie problematyczne poparto przykładami z doktryny i orzecznictwa. W podsumowaniu zajęto stanowisko, że ze względu na różne systemy prawne występujące w obu krajach porównanie obu instytucji na zasadzie analogii jest obecnie niemożliwe.

The purpose of this article is an attempt to compare the extraordinary remedy- annulment, which was provided by the Polish Code of Criminal Procedure, with the provisions in the law of the United States. In the first part the study focuses on the presentation of historical issues related to the genesis of criminal law and criminal procedure of the United States. Then the American legal system was characterised, as well as the approximate specification of this system. Successively the appellate proceedings in the American process where brought into consideration, which unlike the Polish proceedings, does not constitute a separate and uniform procedure. In the second part the article focuses on the presentation of the regulations contained in the Code of Criminal Procedure. The discussion relates to the formal requirements for filing the annulment and the grounds and procedure for annulment proceedings in the the Supreme Court. The most problematic issues were exemplified with the doctrine and jurisprudence. In the summary the article addresses the statement that due to the significant differences between legal systems of Poland and United States of America, the comparison of the institution of annulment on the basis of analogy is currently impossible.