Wzrost konkurencyjności Polski wobec problemu podniesienia jakości życia Polaków

Abstract

Artykuł jest poświęcony konkurencyjności gospodarki Polski oraz jej wpływowi na wzrost jakości życia Polaków. Na początku autor wskazuje na zróżnicowane ujęcie pojęcia konkurencyjność gospodarki w literaturze przedmiotu, która może być m.in. rozpatrywana jako dynamiczny, nieustanny proces, jak też jako statyczny efekt podejmowanych działań. W oparciu o dostępne publikacje i rankingi międzynarodowych instytucji, autor dokonuje charakterystyki poszczególnych aspektów konkurencyjności polskiej gospodarki oraz poziomu jakości życia w Polsce. Zwraca uwagę na niską innowacyjność polskiego przemysłu, a także na fakt, iż pod tym względem na arenie międzynarodowej Polska traci dystans do czołówki państw, ale także zaczyna ustępować miejsca kolejnym, w tym także mniejszym pod względem potencjału gospodarczego państwom regionu Europy Środkowo-Wschodniej. W efekcie konkurencyjność polskich produktów na rynku globalnym oparta jest głównie na wymiarze kosztowym, co znajduje przełożenie także na relatywnie niską jakość życia w Polsce na tle innych państw OECD. Chociaż niewątpliwie można mówić o wzroście jakości życia Polaków na przestrzeni lat 2001–2014, to jednak zarówno w ocenach ekspertów, jak i w powszechnym odczuciu społecznym wzrost ten jest dalece niewystarczający. W artykule autor wskazuje również zagrożenia dla procesu rozwoju gospodarczego w Polsce oraz wzrostu jakości życia Polaków, zauważając przy tym niebezpieczeństwo wejścia w pułapkę średniego dochodu, charakteryzującą m.in. gospodarki państw Ameryki Południowej. Wśród głównych zagrożeń prorozwojowych wymienia zależność polskiej gospodarki od bezpośrednich inwestycji zagranicznych, niską innowacyjność przemysłu, obniżający się poziom edukacji, niekorzystną w dłuższym okresie strukturę eksportu oraz nieefektywny system redystrybucji dochodu narodowego.

The article is devoted to the competitiveness of the Polish economy and its impact on improving the quality of life in Poland. At the beginning the author points to the varied approach the concept of competitiveness in the theory, which can be considered as a dynamic process, as well as the static effect. Based on the available publications and rankings of international institutions, the author characterizes the competitiveness of the Polish economy and quality level of living in Poland. The author draws attention to the low innovativeness of Polish industry and also to the fact that the distance between Poland and the best countries increased. As a result, the competitiveness of Polish products on the global market is mainly based on low-cost production. It has a significant influence on the relatively low quality of life in Poland, compared to other OECD countries. Although the increase in the quality of life in Poland in 2001–2014 was noticeable, its size was far from satisfactory. In the article the author also shows threats for the economic development and the quality of life in Poland. In the article the author also shows the quality of life threatening to the economic development and the height in Poland, including: dependence of the Polish economy on the foreign direct investment, low innovation of the industry, decreasing level of education, disadvantageous in a long term the structure of the export and the ineffective system of the redistribution of national income.