Praca dotyczy nowego spojrzenia na ekonomię w kontekście systemów złożonych. Ze względu na obszerność oraz wielką uniwersalność wpisujących się w tę tematykę zagadnień, w artykule przedstawiono zjawisko samoorganizacji systemu, które jest podstawową cechą systemów złożonych. W teorii ekonomii znajduje ona swoje odzwierciedlenie w metaforze „niewidzialnej ręki” rynku. Z jednej strony pokazujemy, że u podstaw historycznej metafory niewidzialnej ręki oraz współczesnych autonomicznych systemów wieloagentowych leży ta sama idea samoorganizacji systemu, która oznacza indywidualne dopasowanie realizowanych w systemie zadań (mikroskala) do ograniczonych zasobów systemu (makroskala). Procesy te korespondują z termodynamiką nierównowagową, wrażliwością na warunki początkowe oraz mechanizmami występującymi w sieciach złożonych takimi jak perkolacja, preferencyjne dołączanie, skala dowolna, małe światy i inne.

This paper refers to a new approach to self-organization on the market. We show that both the historical Invisible Hand metaphor and modern autonomous multi-agent systems are based on the same self-organization idea, which means individual adjustment of multiple tasks performed in a system (microscale) to its limited resources (macroscale). These tasks correspond to non-equilibrium thermodynamics, sensitivity to initial conditions and mechanisms occurring in complex networks like percolations, preferential linking, scale-free networks, small worlds, etc.