Konstrukcje budowlane kultury pucharów lejkowatych ze stanowiska Winniki-Lisiwka na zachodniej Ukrainie
Data
2021
Autorzy
Rybicka, Małgorzata
Tytuł czasopisma
ISSN
Tytuł tomu
Wydawnictwo
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Opis
Stanowisko Winniki-Lisiwka, znajdujące się w sąsiedztwie Lwowa, należy do reperowych osiedli kultury pucharów lejkowatych na zachodniej Ukrainie (ryc. 1; fot. 1). Odkrycie
go w roku 1959 przez B. Woźnickiego poza obszarem nadbużańskiej ekumeny tej kultury potwierdza sugestie dotyczące zasięgu jej osadnictwa prezentowane ponad 20 lat wcześniej przez
K. Jażdżewskiego. Badacz ten sądził, że grupa południowa kultury pucharów lejkowatych obejmowała na wschodzie swoim zasięgiem północną część ówczesnego województwa lwowskiego
oraz zachodnią i północną część województwa wołyńskiego, a na południu jej granicę stanowiła
północna partia województwa stanisławowskiego (K. Jażdżewski 1936). Jako stanowiska dokumentujące tę lokalizację wymienił m.in. Małe Grzybowice (A. Гавінський 2009), Lwów-Zamek
i stanowisko Winniki. W tym ostatnim przypadku nie można jednak określić, czy chodziło
o osiedle Winniki-Lisiwka.
W następnych latach wymienione wyżej stanowisko było wielokrotnie badane powierzchniowo i wykopaliskowo przez I. Swiesznikowa (И. Свєшніков 1976, с. 44) i M. Peleszczyszyna
(M. Пелещишин 1963; 1967, с. 3; 1994; 1995, с. 1–9; 1997а, с. 15; 1997b; 1998b; 1998d; 1999,
с. 104). Wstępne informacje o wynikach tych prac były publikowane w literaturze o regionalnym
zasięgu (M. Пелещишин 1963; 1994), podobnie jak wiadomości o rezultatach badań na sąsiednim stanowisku kultury pucharów lejkowatych i kultury trypolskiej na górze Żupan. Przez wiele
lat wyniki tych badań nie doczekały się pełnego opracowania.
W latach 1999–2000 prace wykopaliskowe prowadził w Winnikach-Lisiwce P. Dowgan we
współpracy z W. Konoplą i T. Milanem. Na obszarze o powierzchni około 40 m2
zarejstrowano wówczas układ kamieni w kształcie odwróconej litery L. Przypuszczano, że mógł to być element
konstrukcji megalitu. Odkryto również skupisko około 300 ułamków ceramiki kultury pucharów lejkowatych i 33 przedmioty z krzemienia (П. Довгань, B. Конопля, T. Милян 2008).
Oprócz wzmiankowanych badań M. Peleszczyszyna i P. Dowgana również A. Hawinskyj
w roku 2013 prowadził na górze Lisiwka prace wykopaliskowe