The subject matter of the paper is inequality of opportunity (IO). Contemporarily, as part of IO, gender bias in education is most likely to be a constraint for growth and development in developing countries. The focus is on gender bias in education in Pakistan, which is a widely discussed problem thanks to the Nobel Prize laureate Malali Yousufzai. The goal is to present the premise and potential consequences of unequal access to education for Pakistanis, and to bring the specifics of the country into clearer focus. The thesis is that gender bias in education in Pakistan is determined by various and deeply rooted factors that place equal access to education in the realm of a distant goal, hampering the growth and development of the economy. The research methods used were a critique of the literature, analysis of statistical data, documents and online sources as well as elements of case study. Plans concerning education have been sketched in SDG-4 and in the document “Pakistan 2025”, but despite some improvements, Pakistan is still a country where one’s future depends on whether one is male or female. A lack of access to education for girls is part of a broader landscape of gender and spatial inequality. The findings suggest that the main circumstances for the exclusion of girls from education are culture, poverty and the state. If recommendations for these areas are not implemented, gender bias will remain one of the barriers to the growth and development of Pakistan.

Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule są nierówności szans. Jeden z rodzajów nierówności szans, nierówny dostęp do edukacji ze względu na płeć, jest współcześnie uważany za barierę wzrostu i rozwoju gospodarczego w krajach rozwijających się. Problem nierówności płci w kontekście edukacji został nagłośniony przez laureatkę pokojowej Nagrody Nobla – Pakistankę Malali Yousufzai. Celem artykułu jest prezentacja przesłanek oraz potencjalnych skutków nierównego dostępu do edukacji ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki Pakistanu. Postawiono tezę, iż dyskryminacja pakistańskich dziewcząt w dostępie do edukacji jest determinowana zróżnicowanymi i głęboko zakorzenionymi czynnikami, co czyni realizację celu eliminacji tego zjawiska niezwykle trudną i odległą w czasie, hamując wzrost i rozwój gospodarczy tego kraju. Zastosowane w artykule metody badawcze to: krytyczna analiza literatury, analiza danych statystycznych, dokumentów i źródeł internetowych oraz elementy studium przypadku. Ambitne plany dotyczące zmiany sytuacji dziewcząt i kobiet zostały zarysowane w Celach Zrównoważonego Rozwoju (SDG-4) oraz w strategii “Pakistan 2025”, jednakże – mimo obserwowanych postępów – Pakistan nadal pozostaje krajem, gdzie sukces jednostki jest zależny od jej płci (szczególnie na obszarach wiejskich). Utrudniony dostęp dziewcząt do edukacji jest tylko jednym z rodzajów nierówności występujących w różnych wymiarach w Pakistanie. Wnioski, jakie można wyciągnąć na podstawie badań, wskazują, że najważniejszymi czynnikami decydującymi o wykluczeniu dziewcząt z procesu kształcenia są uwarunkowania kulturowe, ubóstwo oraz słabości państwa. Rekomendacje wskazane w artykule dotyczą zatem przede wszystkim tych obszarów.